معاصرسازی ژنوم معماری ایرانی با استفاده از الگوریتم های ترکیبی، مورد مطالعاتی: مسکن معاصر شهر سمنان

امروزه بیش از هر زمان دیگر، ضرورت تداوم و پیوند با معماری ارزشمند و تاریخی ایران زمین احساس می شود. مساله اصلی آن است که از یک سو لازم است معماری معاصر ایران برگرفته از الگوهای کهن و بومی باشد (چالش اصالت)، و از سوی دیگر، یک اثر معماری لازم است فرزند زمان خود باشد (چالش نوآوری). چارچوب مفهومی پژوهش بر اساس «نظریه سرآمد» بنا نهاده شده، و در نتیجه در تعامل «جنتایپ» معماری اصیل ایرانی و «فینوتایپ» معماری روزآمد، به ترسیم معماری آینده می پردازد. هدف اصلی پژوهش، بازشناسی ژنوم معماری نهفته در پلان مسکن بومی شهر سمنان به عنوان بخشی ارزشمند از آثار برگزیده معماری ایرانی است. بر اساس روش شناسی پژوهش، شهر سمنان به عنوان نمونه مورد مطالعه، و مسکن معاصر آن در دوران قاجار و پهلوی به عنوان «جامعه آماری» انتخاب شده است. برای «نمونه آماری»، پنج خانه با روش گلوله برفی و مشورت صاحبنظران انتخاب شدند. یافته های مقاله نشان دهنده آن است که نظمی پنهان و یک «الگوی غالب» در نمونه های مسکن سمنان، نظمی که با اتکا به هندسه مبتنی بر «گراف جامع توجیه پلان» در قالب فرآیند «اشتراک یابی» بین گراف ها، قابل توصیف است. آنالیز روابط فضایی در پلان های خانه های سنتی سمنان در دوره معاصر، گرافی پیچیده و متعالی از روابط فضایی را نشان می دهد. عناصر معماری تعاملی چشمگیر از زیبایی طراحانه، تعامل فضاهای پر و خالی، بالاترین فناوری روز، مصرف هوشمندانه انرژی و توجه به نیازهای معنوی و روحی انسان را به خوبی به نمایش می گذارد. نتایج پژوهش همچنین بیان کننده آن است که استفاده از گراف های جامع و الگوریتم های ترکیبی، از کارایی لازم برای معرفی جنتایپ معماری برخوردارند. معماران و طراحان می توانند بر اساس جنتایپ استخراج شده، یک معماری روزآمد، متناسب با فینوتایپ زمان خود، برای کاربران امروز و آینده بیافرینند.