کاربست معیارهای مکان یابی مدارس سبز در راستای افزایش پایداری محیطی، مورد مطالعاتی: محله فهادان شهر یزد

فرایند مکان یابی تحت تاثیر عوامل سازگاری، آسایش، مطلوبیت و ایمنی قرار دارد. ولی این معیارها فاقد برخی از شاخص های مدارس سبز هستند. بافت تاریخی شهر یزد به عنوان نمونه ای مطرح است که بسیاری از اصول پایداری در آن قابل پیگیری می باشد. با این حال مکان یابی مدارس سبز به عنوان اولین گام در دستیابی به پایداری محیطی در برنامه ریزی های کاربری زمین در آن کم تر مورد توجه شهرسازان بوده است که این موضوع مساله اصلی پژوهش حاضر است. از این رو در این پژوهش با تطبیق معیارهای مکان یابی مدارس و شاخص های مدارس سبز، چهارچوب نظری و مدلی برای مکان یابی مدارس سبز ارایه و از آن در ارزیابی مدارس محله تاریخی فهادان یزد استفاده شده است. با راهبرد موردپژوهی، گردآوری داده ها با استفاده از اسناد و مطالعات کتابخانه ای صورت پذیرفته و برای هر یک از زیرمعیارهای موثر در مکان یابی مدارس سبز به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تکنیک AHP در نرم افزار Expert Choiceمکان کنونی مدارس در مورد مطالعاتی ارزیابی و مکان های مستعد قرارگیری مدارس سبز نیز معرفی شده اند. نتایج حاکی از آن است که زیر معیارهایی مانند «استفاده از زمین های متروکه»، «استفاده از قطعات نیازمند نوسازی و مرمت»، «جهت گیری ساختمان به سمت نور مطلوب»، «استفاده از باد مطلوب در جهت تعدیل دمای محوطه»، «جلوگیری از اشراف ساختمان های اطراف به مدرسه» و همچنین «دارا بودن حداکثر فضای باز» و «میزان شیب زمین (10 - 0 درصد)» می توانند به مدل های کنونی مکان یابی اضافه شوند. به طور کلی بر اساس مدل مکان یابی پیشنهادی، بین مکان گزینی مدارس ابتدایی واقع در بافت محله فهادان شهر یزد و معیارهای مکان یابی سبز اختلاف قابل توجهی وجود دارد. در مجموع می توان گفت معیار آسایش و ایمنی در مکان یابی مدارس ابتدایی این محله کم تر مورد توجه قرار گرفته است. مکان های پیشنهادی برای احداث مدارس سبز در این محله می توانند در ارتقای پایداری محیطی نیز موثر باشند.