تاثیر لیگاندهای کلات ساز بر سینتیک آزادسازی سرب از کانی مونت موریلونیت به عنوان یک کانی رایج مناطق مناطق خشک و نیمه خشک

آلودگی به فلزات سنگین مانند سرب در اثر فعالیت های مخرب ناشی از معدن کاوی یکی از مشکلات جدی خاک های مناطق خشک و نیمه خشک کشور است. راهکارهای رفع و مقابله با این آلودگی ها یکی از ضروریات حفاظت از این عرصه ها می باشد. در سیستم های خاک و رسوب زیست فراهمی و تحرک فلزات غالبا توسط واکنش های جذب-واجذب کنترل می شود. اگرچه مطالعات زیادی در خصوص فهم جذب فلزات توسط کانی ها صورت گرفته ولی اطلاعات کمی درباره واجذب و بخصوص سینتیک واجذب فلزات تحت تاثیر لیگاندهای آلی وجود دارد. در این پژوهش واجذب سرب از کانی مونت موریلونیت در حضور لیگاندهای زیست تخریب پذیر MGDA و GLDA در دو غلظت 25/0 و 0/1 میلی مولار در مقایسه با لیگاند اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) بررسی شد. نتایج نشان داد مقدار واجذب بستگی به میزان غلظت لیگاند مورد بررسی دارد. توانایی لیگاندها در واجذب سرب از مونت موریلونیت به ترتیب EDTA>MGDA>GLDAبود. تقریبا 12%، 19% و 23% از Pb واجذب شده در غلظت 25/0 میلی مولار به ترتیب از لیگاندهای GLDA،  MGDA و EDTA به دست آمد. مقادیر متناظر در غلظت 0/1 میلی مولار نیز 47%، 59% و 93% بود؛ بنابراین می توان پیش بینی کرد که واجذب Pb از کانی های خاک و رسوبات در حضور لیگاندهای زیست تخریب پذیر GLDA و MGDA در مقایسه با EDTA کمتر بوده و به تبع آن سرب تحرک کمتری در محیط های آب و خاک خواهد داشت. بنابراین به نظر می رسد با توجه به قلیایی بودن خاک های مناطق خشک و نیمه خشک کشور استفاده از لیگاندهای زیست تخریب پذیر می توانند منجر به آزادسازی رسوب در خاک شوند که این موضوع اثر قابل توجهی در کاهش خطر آلودگی زیست محیطی آب های زیرزمینی خواهد داشت.