نگرش کتابداران دانشگاهی به فناوری واقعیت افزوده

واقعیت افزوده (AR) یک لایه دیجیتالی در محیط فیزیکی است، که عناصر مجازی را به دنیای واقعی اضافه می کند. کتابخانه های دانشگاهی برای ورود به کتابخانه های نسل چهارم، باید معیارهایی را کسب کنند، یکی از آن معیارها استفاده از فناوری های نوین است. مطالعه حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران نسبت به مولفه های فناوری واقعیت افزوده در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی انجام شد.

روش پژوهش، پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی بود. جامعه آماری کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی بود، 183 کتابدار دانشگاهی از سراسر ایران در پژوهش ما مشارکت کردند. رویکرد پژوهش کمی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی داخلی پرسشنامه توسط CVI و پایایی با استفاده از ICC انجام شد. روایی صوری پرسشنامه با استفاده از نظرات 10 نفر از متخصصان علم اطلاعات و حوزه واقعیت افزوده به تایید رسید و پایایی آن با ضریب همبستگی آلفای کرونباخ برابر 0/96 و به روش آزمون-بازآزمون به دست آمد. با استفاده از پرسشنامه آنلاین، داده های مربوط به دیدگاه کتابداران نسبت به مولفه های آشنایی، امکانات، کاربرد، مزایا، فرصت و محدودیت به صورت سوالات 5 گزینه ای لیکرت گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS از طریق آزمون تی مستقل، آنوا و توکی برای بررسی وضعیت مولفه های فناوری واقعیت افزوده استفاده شد.

نگرش کلی کتابداران نسبت به مولفه های کاربرد، امکانات، مزایا، فرصت و محدودیت فناوری واقعیت افزوده در مقیاس پنج گزینه ای لیکرت با میانگین نمره ی کل 0/05±3/75 بود. کتابداران 73/65 درصد با فناوری واقعیت افزوده موافق بودند و با مولفه کاربرد آن در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی 99/86 درصد موافق بودند. نتایج آزمون توکی نشان داد، دانشجویان کارشناسی ارشد بیشتر از دارندگان مدرک دکتری تخصصی با مولفه امکانات موجود در کتابخانه های دانشگاهی جهت راه اندازی واقعیت افزوده موافق بودند. کتابداران با سن بیشتر از 50 سال مولفه کمک واقعیت افزوده در مدیریت کتابخانه و کمک به فعالیت کتابداران را بیشتر از افراد با سن کمتر از 30 سال موثر دانستند (0/05>P).

بر اساس نتایج مطالعه حاضر، مهم ترین مولفه های استفاده از فناوری واقعیت افزوده در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی جهت تقویت آموزش کاربران، وجود محتواهای مناسب، مفید بودن، ارایه خدمات متنوع، هدایت کاربران، مکان یابی و فرصت اجرای واقعیت افزوده در مقیاس بزرگ تر بود. نگرش کتابداران نسبت به راه اندازی فناوری واقعیت افزوده مطلوب بود و با کاربردی بودن آن موافق بودند.