بررسی تاثیر گیاهان دارویی بر آتروفی واژن در زنان یائسه: مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز

آتروفی واژن یکی از مشکلات نسبتا شایع در سنین یایسگی و از نگرانی های بهداشتی اصلی در این گروه از زنان می باشد. مطالعات متعددی در زمینه دارو های گیاهی در این زمینه انجام شده، ولی یافته های متفاوتی در مورد کارایی این روش ها گزارش شده است، مطالعه حاضر با هدف مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه تاثیر گیاهان دارویی بر آتروفی واژن در زنان یایسه انجام شد.

در این مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز، مقالات چاپ شده در پایگاه های اطلاعاتی scopus، pubmed، magiran،Cocharane databases ،web of science ، SID و google scholar در بازه زمانی 2020-2000 با استفاده از کلمات کلیدی فارسی آتروفی واژن، درمان آتروفی واژن، کارآزمایی بالینی، گیاهان دارویی، طب مکمل و طب سنتی" و کلیدواژه های انگلیسی Vaginal Atrophy،vaginal Atrophy treatment، clinical trial، herbal medicine، complementary medicine، traditional medicine مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار STATA (نسخه 11) در سطح اطمینان 95% انجام شد. جهت ترکیب مطالعات و انجام متاآنالیز از شاخص نسبت شانس و روش Peto استفاده گردید.

نتایج حاصل از متاآنالیز نشان داد که در تمامی مطالعات، مداخله گیاهی، منجر به بهبود علایم آتروفی واژن شده بود (001/0>p)؛ به طوری که شانس بهبود خارش، خشکی و سوزش در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل، به ترتیب (98/26-82/5 CI؛ 53/12=OR)، (02/11-72/4 CI؛ 21/7=OR) و (55/38-94/8 CI؛ 56/18=OR) بود. همچنین شانس بهبود دیسپارونی، شانس بهبود شاخص بلوغ سلول های واژن و شانس کاهش PH واژن در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل به ترتیب (69/46-79/13 CI؛ 38/25=OR)، (37/43-61/13 CI؛ 30/24=OR) و (59/41-05/13 CI؛ 30/23=OR) بود.

بر اساس نتایج متاآنالیز، تاثیر استفاده از گیاهان دارویی بر آتروفی واژن در زنان یایسه از نظر آماری معنی دار است و استفاده از روش درمانی گیاهی می تواند به عنوان جانشینی مناسب برای داروهای شیمیایی باشد؛ چراکه در زنان یایسه مورد پذیرش بیشتری نسبت به عوارض هورمون درمانی قرار می گیرد.