نظام انضباط فکری در قرآن کریم و کاربست آن در دانشگاه اسلامی

انضباط فکری ترکیبی نو و بدیع، ناظر بر نظم و انضباط در حوزه تفکر است و به اندیشه کنترل شده و سنجیده نظر دارد.

هدف از نگارش این مقاله، تبیین ساختار نظام مند انضباط فکری در قرآن بود.

پژوهش حاضر به شیوه تحلیل محتوا و با استناد به آیات قرآن نگاشته شده است. یافته ها: گزاره های مرتبط با انضباط فکری در قرآن، در چهار بخش مبانی (لزوم شکرگزاری منعم، تمایز از سایر موجودات، ممانعت از ورود به دوزخ‏، مسیولیت اعضا، برتری اهل تفکر، پلیدی بی خردان، سقوط به جایگاه بدترین موجود)، مقدمات (ایجابی: تقوا، حلم و بردباری؛ سلبی: پیروی از امیال، کثرت گرایی، شخصیت گرایی، تقلید کورکورانه)؛ الزامات (آزادی اندیشه، احترام به آرا و اندیشه ها، پرسشگری، حقیقت جویی، علم) و موانع(تهدید، ترس، عجله و شتابزدگی، حب و بغض، خشم و غضب) تشریح و تبیین شده است.

فکر صحیح در قرآن دارای ساختاری نظام مند شامل هر چهار رکن اساسی یک شبکه نظام مند است. کاربست این پژوهش در تربیت دینی دانشجویان، به خصوص در سالهای ابتدایی ورود به دانشگاه، می تواند تحولی عظیم در روش تفکر آنان ایجاد کند و آنان را به سمت رشد و تعالی فکری سوق دهد.