مروری بر رهیافت توسعه روستایی نودرون زا و بهره گیری از آن در برنامه های توسعه روستایی ایران

برنامه های توسعه روستایی در روند تغییرات خود همواره به دنبال ارایه راه حل مناسب تری برای حفظ زیستگاه های روستایی و افزایش کیفیت زندگی در عرصه های روستایی بوده اند؛ بنابراین با توجه به تغییرات ساختارهای روستایی و مفهوم روستا در ایران و جهان، نیازمند تغییر در رویکردهای توسعه روستایی هستیم. توسعه نودرون زا به عنوان یکی از رهیافت های نوین توسعه روستایی، با عبور از رهیافت های درون زا و برون زا در پی ارایه رهیافتی جامع برای ایجاد شرایط بهروزی و افزایش کیفیت زندگی در عرصه های روستایی است. این رهیافت با تاکید بر اقتصاد اجتماعی و شبکه سازی و همچنین استفاده از سرمایه های انسانی و اجتماعی در درون اجتماعات محلی، همراه با تعامل و همکاری با نهادهای دولتی و تلفیق رویکردهای بالا به پایین و پایین به بالا تدوین و مفهوم سازی شده است. رهیافت نودرون زا در این شرایط راه حلی برای واردکردن جوامع محلی و تقویت نهادهای نوع سوم در فضاهای قلمروی شهری و روستایی و همچنین شبکه سازی در بین نهادهای سه گانه است (دولتی، خصوصی و نوع سوم) تا بتوان سازوکارهای تصمیم سازی را با همکاری سطوح مختلف قدرت سیاسی-اداری و همکاری اجتماعات محلی و با نقش تسهیل گری و مداخله گری نهادهای مدنی از قبیل سازمان های مردم نهاد و دیگر سازمان های مردمی به گونه ای متعاملانه، تصمیم گیری و اجرا کرد. با توجه به تغییرات ایجادشده در روستاهای کشور و همچنین وجود ظرفیت های متعدد مانند سرمایه های انسانی و اجتماعی و وجود روستاییان تحصیلکرده و متخصص و همچنین اجرای طرح های توانمندسازی و مشارکتی توسط نهادهای مدنی در عرصه های توسعه روستایی که در سال های اخیر شاهد اجرای آن هستیم، رهیافت توسعه روستایی نودرون زا قابلیت ایجاد الگوی مناسبی برای اجرای برنامه های توسعه روستایی در کشور را دارد.