بررسی رشد، عملکرد و اسانس گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.) تحت تیمارهای میکوریزا، ورمی کمپوست و کود شیمیایی

پژوهش حاضر به منظور مطالعه اثر کودهای بیولوژیک میکوریزا و ورمی کمپوست بر روی عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.) اجرا گردید.

 آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تیمار در 4 تکرار در سال 1394-1395در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه چمران اهواز به اجرا درآمد. تیمارها شامل قارچ میکوریزا (مخلوط سه گونه Glomus mosseae, G.intraradices, G.etunicatum)، ورمی کمپوست، کود شیمیایی(NPK) و شاهد بود. پس از رسیدن 50 درصد میوه‌ها، صفات تعداد چتر در بوته، تعداد بذر در هر چتر، وزن بذور هر چتر و عملکرد بذر اندازه‌گیری شد. میزان فسفر و درصد همزیستی ریشه‌ها با قارچ میکوریزا به ترتیب به روش رنگ‌سنجی و رنگ‌آمیزی ریشه‌ها صورت گرفت. اسانس گیاهان نیز با استفاده از روش تقطیر با آب استخراج گردید.

نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد بیشترین تعداد چتر در بوته (05/31)، عملکرد بذر (24/673 گرم در متر مربع)، درصد همزیستی میکوریزایی (25/60 درصد)، میزان فسفر برگ (63/1 درصد) و میزان اسانس بذر (44/0 درصد) در گیاهان تلقیح شده با میکوریزا حاصل شد. همچنین، بیشترین ارتفاع بوته و تعداد بذر هر چتر در دو تیمار کود شیمیایی و قارچ میکوریزا بدست آمد. گیاهان شاهد دارای کمترین میزان از صفات فوق بودند. در بین ترکیبات شناسایی شده در اسانس گیاه گشنیز نیز لینالول فراوان‌ترین ترکیب موجود در اسانس در همه تیمارهای مورد بررسی بود.

 به طور کلی، با توجه به یافته‌های این پژوهش، کاربرد قارچ میکوریزا می‌تواند در افزایش عملکرد، اجزای عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی گشنیز موثر باشد.