طراحی پرسش نامه دیسترس اخلاقی در کاردرمانگران : طراحی و بررسی روایی صوری و محتوایی

 دیسترس اخلاقی هنگامی رخ می‌دهد که یک متخصص قادر به پیروی از استاندارد‌های حرفه‌ای و ارزش‌های اخلاقی در حرفه خود نیست. دیسترس اخلاقی مسیله‌ای قابل توجه در حرفه‌های مراقبت سلامت است و پیامد‌های منفی به دنبال دارد. به علاوه، این نگرانی وجود دارد که تاثیر منفی بر عملکرد بالینی و در بعضی موارد نتایج بیمار داشته باشد. بر اساس شواهد، متخصصان کاردرمانی دیسترس اخلاقی را تجربه می‌کنند، بنابراین نیاز به ابزاری است که محققان را قادر سازد تا میزان دیسترس‌های اخلاقی را در هر فرد شناسایی و اثربخشی استراتژی‌های طراحی‌شده برای کاهش پریشانی و جلوگیری از فرسودگی کارکنان را اندازه‌گیری نمایند. هدف این مطالعه طراحی و بررسی روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه دیسترس اخلاقی در کاردرمانگران بود.

 این مطالعه روان‌سنجی در دو مرحله انجام شد؛ مرحله اول شامل تهیه استخر گویه‌های پرسش‌نامه بود و در مرحله دوم روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا مرور متون و مطالعات مرتبط جهت استخراج گویه‌های پرسش‌نامه انجام شد. پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف بررسی شد تا هرگونه شرایط ایجاد‌کننده دیسترس اخلاقی در کاردرمانی به دست آید. سه مطالعه کیفی انجام‌شده در زمینه بررسی مسایل و موضوعات اخلاقی کاردرمانگران در حیطه روان‌پزشکی، کودکان و بزرگسالان به طور کامل مطالعه شد. کدهای استخراج‌شده از این مطالعات و نقل قول‌های مصاحبه‌شونده‌ها در این مطالعات خوانده شد. سپس گویه‌های پرسش‌نامه از میان کدها، جملات و عبارات مطالعات انجام‌شده استخراج شد. گویه‌ها چندین‌بار خوانده شدند و از نظر وضوح محتوا، دستور زبان و درک مفهوم مورد ویرایش قرار گرفتند و موضوعات تکراری حذف شد. پس از تهیه استخر گویه‌ها برای پرسش‌نامه مقدماتی، مراحل علمی روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه طی شد. روایی صوری پرسش‌نامه به صورت کیفی و کمی با 30 کاردرمانگر ارزیابی شد که به صورت در دسترس از کلینیک‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز دولتی و خصوصی انتخاب شده بودند. معیار ورود حداقل یک سال تجربه کار در حیطه‌های مختلف کاردرمانی بود. ارزیابی روایی صوری کمی با تعیین ضریب تاثیر آیتم انجام شد. جهت تعیین روایی محتوایی کیفی از افراد خبره در زمینه تدریس اخلاق در کاردرمانی و آشنا با طراحی ابزار دعوت شد تا در جلسه‌ای حضوری به بررسی پرسش‌نامه و تبادل نظر بپردازند. 7 نفر در جلسه حضور یافتند. در این جلسه ابتدا برای شرکت‌کنندگان عنوان شد که این ابزار یک ابزار ارزیابی‌کننده (Evaluative) خواهد بود که به منظور ارزیابی میزان دیسترس اخلاقی میان کاردرمانگرانی که در محیط‌های بالینی فعالیت می‌کنند، طراحی شده است. از آن‌ها درخواست شد تا پس از مطالعه دقیق ابزار، چهار معیار واضح بودن، ساده بودن، شفاف بودن و مرتبط بودن گویه‌ها با دیسترس اخلاقی را مدنظر داشته باشند و در مورد آن اظهار نظر کنند. برای ارزیابی روایی محتوایی کمی پرسش‌نامه از 20 نفر از اساتید کاردرمانی با مدرک دکترا خواسته شد تا فرم‌های مربوطه را جهت سنجش نسبت روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی تکمیل کنند. 

 پس از مرور متون و مطالعات مرتبط و تجزیه و تحلیل یافته‌ها و مفاهیم، پرسش‌نامه مقدماتی با 50 گویه استخراج شد. پس از انجام روایی صوری و محتوایی کیفی و کمی، گویه‌های پرسش‌نامه به 22 مورد رسید. در طی انجام روایی صوری، میزان تاثیر گویه بین 85/2 تا 83/4 به دست آمد. نسبت روایی محتوایی در محدوده قابل قبول 5/0 تا 1 با میانگین 7/0 قرار گرفت. شاخص روایی محتوایی پرسش‌نامه 93/0 محاسبه شد.

 پرسش‌نامه دیسترس اخلاقی در کاردرمانگران با 22 گویه با مقیاس نمره‌دهی چهارنقطه ای، دارای روایی محتوایی مناسب است و پس از تکمیل مراحل روایی و پایایی برای اندازه‌گیری دیسترس‌های اخلاقی در کاردرمانگران قابل استفاده است.