بررسی اثرات و عوارض تحریک جریان مستقیم از روی جمجمه (tDCS) بر روند یادگیری حرکتی بیماران مبتلا به سکته مغزی یک طرفه مزمن

عوامل جسمی روانی در بیماران سکته مغزی که تحت درمان tDCS قرار گرفته اند، می تواند بر روند یادگیری حرکتی تلویحی بیماران مبتلا به سکته مغزی تاثیر بگذارد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات و عوارض tDCS بر روند یادگیری حرکتی بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن یک طرفه انجام شد.

این مطالعه به صورت متقاطع، شم کنترل، تصادفی و کورسازی شده بوده است که در سال 1399 به صورت نمونه در دسترس روی دوازده بیمار مبتلا به سکته مغزی یک طرفه مزمن با میانگین سنی 1/87±60/33 سال و میانگین مدت زمان پس از ضایعه 1/36± 1/96 سال که به کلینیک مباشر کاشانی شهر همدان مراجعه می کردند، انجام شد. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (شش نفر) و شم (شش نفر) قرار گرفتند. بیماران در هر یک از دو گروه تحریک، پس از سه هفته فاصله، مجددا تحت آزمایش در گروه دیگر تحریک مغزی قرار گرفتند. به منظور جمع آوری داده ها در خصوص یادگیری حرکتی تلویحی بیماران، متغیرهای زمان عکس العمل و خطای بلوک های بیماران، توسط نرم افزار مربوطه ثبت شد. همچنین از پرسش نامه مقیاس آنالوگ دیداری (VAS) برای بررسی عوارض tDCS، حس درد یا ناراحتی، سطح توجه و خستگی بیماران استفاده شد. داده ها با روش آماری اثرات مختلط خطی تجزیه و تحلیل شد.

 نتایج این پژوهش نشان دهنده بهبود قابل توجه یادگیری حرکتی تلویحی در هر دو گروه تحریک مغزی بود. بیشترین حس گزارش شده بیماران، خارش و گزگز بود که در طول تمام جلسات تحریک ادامه داشت. حس درد یا ناراحتی بیماران در طول جلسات آزمایش قابل اغماض بود. همچنین تاثیر نوع تحریک مغزی، زمان، اثر متقابل زمان و نوع تحریک روی خستگی، توجه و درد بیماران معنا دار نبود (0/05> P).

تکنیک dual-tDCS، در بیماران مبتلا به سکته مغزی، اثرات نامطلوب جدی ایجاد نمی کند و می توان از آن به عنوان یک راهبرد درمانی موثر و مفید برای افزایش یادگیری حرکتی تلویحی بیماران دچار سکته مغزی مزمن استفاده کرد.