نظم سیاسی ، بوروکراسی و توسعه ایران دوره پهلوی

این مقاله به دنبال بررسی رابطه نظم سیاسی و بوروکراسی با توسعه دوره پهلوی می باشد. توسعه ایران در دوره قاجاریه با توجه به افزایش ارتباطات بین المللی و تحمیل قراردادهای دول غربی به ایران مورد توجه نخبگان دیوان سالار قرار گرفت و در امر دولت سازی اقداماتی صورت گرفت ولی منجر به توسعه نشد. دولت پهلوی با افزایش بی نظمی های سیاسی در سراسر کشور تاسیس شد. با توجه به بی نظمی های سیاسی در مناطق مختلف کشور نخبگان دیوان سالار پهلوی اول دولت سازی را برای افزایش کنترل دولت در سراسر کشور در برنامه های خود قرار دادند. آنها در امر دولت سازی در دنبال تاسیس دولت متمرکز با بورکراسی کارآمد، نظام آموزشی و نیروهای نظامی مدرن برآمدند. پهلوی دوم نیز در این مسیر تلاشهای انجام داد لیکن تلاشهای آنها منجر به توسعه نشد و در نهایت رضاشاه با حملات متفقین و محمدرضا شاه با پیروزی انقلاب اسلامی سقوط کردند. این مقاله با روش تاریخی به دنبال شناخت علیت های عدم توسعه دوره پهلوی با وجود تلاشهای صورت گرفته توسط نخبگان دیوان سالار دولت پهلوی با استفاده از نظریه نظم و زوال سیاسی فوکویاما می باشد.نخبگان دیوان سالار دولت پهلوی با توجه به بی نظمی های سیاسی در اواخر دوره قاجاریه دولت سازی را برای افزایش کنترل دولت در سراسر کشور در برنامه خود قرار دادند لیکن دولت سازی مورد نظر پهلوی با استقبال نیروهای اجتماعی قرار نگرفت. اولویت نیروهای اجتماعی پاسخگویی دمکراتیک و حاکمیت قانون بود که منجر به بی نظمی های سیاسی و عدم موفقیت دولت پهلوی در امر توسعه شد.