شناسایی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته به ژن مقاومت به بیماری PVY در توتون با استفاده از روش تجزیه تفرق توده ای

یکی از مهم ترین بیماری های ویروسی خسارت زای توتون در ایران و برخی از نقاط جهان ویروس Y سیب زمینی ((PVY است که نقش مهمی در کاهش کمیت و کیفیت محصول توتون دارد. موثر ترین و بهترین روش برای کاهش خسارت این ویروس، اصلاح ارقام مقاوم نسبت به این بیماری است. از نشانگر های مولکولی برای نشان دار کردن ژن های مقاومت در برنامه های به نژادی استفاده می شود. به منظور شناسایی نشانگر های مولکولی پیوسته با ژن های مقاومت به PVY در توتون، ابتدا در سال اول، تلاقی اولیه بین دو والد VAM (مقاوم) و K326 (حساس) انجام شد، سپس بذر های F1 به دست آمده کشت شده و بذر F2 به دست آمد. بذر های F2 حاصل در سال دوم، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش کاشته شدند. گیاهان F2 با جدایه خالص سازی شده سویه O ویروس PVY مایه زنی شدند و سپس مورد ارزیابی های فنوتیپی قرار گرفتند. توسعه بیماری PVY با محاسبه سطح زیر منحنی پیشرفت آلودگی تعیین شد. در ادامه کار از ده بوته مقاوم و ده بوته حساس به PVY، بر اساس علایم مزرعه ای نمونه برگ تهیه گردید. روی این نمونه ها برای تایید مقاومت و حساسیت به PVY آزمون الایزا انجام شد و بر اساس نتایج الایزا، بوته های حساس و مقاوم شناسایی شدند. در این تحقیق با استفاده از 100 جفت آغازگر SSR انتخابی و همچنین به کارگیری روش تجزیه تفرق توده ای اقدام به شناسایی نشانگر های ریزماهواره پیوسته با ژن مقاومت به PVY در دو توده مقاوم و حساس به این بیماری و همچنین بوته های جمعیت F2 گردید. سه ترکیب جفت آغازگر به نام های PT30002، PT20165 و PT20357 در DNA دو توده مقاوم و حساس تولید چند شکلی نمودند. این جفت آغازگر ها بعد از آزمون روی تک بوته های دو توده، روی تک بوته های جمعیت F2 مورد آزمون و تجزیه قرار گرفتند. در نهایت، فاصله نشانگر ها از ژن مقاومت با استفاده از نرم افزار Mapmaker Ver.3.0 تعیین گردید. نشانگر PT3 با فاصله 5/17 سانتی مورگان در موقعیت ناجفت و دو نشانگر PT1 و PT2 به ترتیب با فاصله 1/18 و 4/37سانتی مورگان از ژن مقاومت قرار داشتند.