بررسی روند تغییرات جمعیت و تنوع پرندگان آبزی زمستان گذران تالاب ها و نوار ساحلی جنوب دریای خزر

در این پژوهش روند تغییرات جمعیت و شاخص های تنوع پرندگان آبزی زمستان گذران جنوب دریای خزر بر اساس داده های سرشماری نیمه زمستانه سی ساله 1988 تا 2017 بررسی و ارزیابی شده است. روند تغییرات جمعیت با استفاده از بسته آماری (RTRIM (TRends and Indices for Monitoring Data و شاخص های بوم شناختی تنوع زیستی با استفاده از نرم افزار SDR-IV  (Species Diversity and Richnes  محاسبه شده است. نتایج نشان داد که میانگین سی ساله تعداد پرندگان ناحیه خزری 71.073±947.853 فرد (1.934.226= حداکثر - 326.281 = حداقل) است. سهم استان مازندران در بسیاری از سال ها همواره بیشتر از مجموع دو استان گیلان و گلستان می باشد. اندازه جمعیت و تعداد گونه های پرندگان آبزی زمستان گذران جنوب دریای خزر تا سال 2003 میلادی دارای نوسان است و از سال های 2004 تا 2009 روند جمعیت افزایشی شده ولی در طی ده سال آخر جمعیت به تدریج با شیب 2/7- درصد کاهش یافته است. نتایج تجزیه و تحلیل شاخص های تنوع گونه ای (شانون-وینر و سیمپسون D)، غنای گونه ای (مارگالف و مینهینیک) و یکنواختی گونه ای (پیلو و سیمپسون E) نشان داد که بالا بودن مقادیر تنوع و غنای گونه ای و پایین بودن مقادیر شاخص های یکنواختی گونه ای طی سال های 2009-2004، ناشی از افزایش تعداد گونه ها به دلیل انجام سرشماری ها با دقت و صحت بیشتر با اجرای برنامه جامع سرشماری و استفاده از پرنده شناسان خارجی بوده است. نتایج این پژوهش می تواند در مدیریت زیست بومی تالاب ها و نوار ساحلی جنوب دریای خزر نقش کاربردی داشته باشد.