ارزیابی تاثیر سناریوهای مختلف مدیریتی بر منابع و مصارف حوضه آبریز قره چای با استفاده از مدل WEAP

طرح های توسعه منابع آب اثرهای محیط زیستی زیادی بر جای می گذارند که تغییر رژیم طبیعی رودخانه و کاهش جریان سطحی پایین دست از مهم ترین آنهاست. به کارگیری مدل های هیدرولوژیک، امکان برنامه ریزی پایدار را در مدیریت منابع آب فراهم می کند. حوضه آبریز رودخانه قره چای واقع در حوضه دریاچه نمک در سال های اخیر تحت تاثیر فعالیت های انسانی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر، مدل سازی رفتار هیدرولوژیک حوضه آبریز قره چای با استفاده از نرم افزار 21WEAP انجام گرفت. مدل برای دوره آماری بیست وپنج ساله از سال 1372 تا 1396 توسعه، واسنجی و اعتبارسنجی شد. برای واسنجی مدل، مقادیر مشاهداتی دبی رودخانه قره چای واقع در ایستگاه عسگرآباد در خروجی حوضه آبریز با مقادیر محاسباتی با استفاده از شاخص ضریب نش - ساتکلیف ارزیابی شد. برای واسنجی مدل یک دوره آماری سیزده ساله از 1372 تا 1385 در نظر گرفته شد. مقدار ضریب نش- ساتکلیف برای دوره واسنجی 0/86 به دست آمد. برای اعتبارسنجی، دوره آماری یازده ساله 1385 تا 1396 در نظر گرفته شد. مقدار ضریب نش- ساتکلیف برای دوره اعتبارسنجی 0/74به دست آمد. این نتایج نشان دهنده کارایی خوب مدل WEAP در شبیه سازی رفتار هیدرولوژیک حوضه آبریز قره چای است. پس از تجزیه و تحلیل پنج سناریوی مدیریتی، در نهایت سناریوی ترکیبی با شاخص اعتمادپذیری بیش از 95 درصد برای هر بخش مصرف و همچنین تامین نیاز محیط زیستی به عنوان سناریوی برتر شناخته شد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که با اجرایی شدن این سناریو، روند نزول حجم آبخوان نسبت به شرایط فعلی تا حد بسیاری تعدیل خواهد شد و خروج از حالت بحرانی با اعمال اقدامات مدیریتی مناسب امکان پذیر خواهد بود.