چقدر زمان برای فرآیند بررسی و چاپ یک مقاله مورد نیاز است؟

از زمانی که پژوهش گران نگارش یک مقاله را به پایان برده و ارسال آن به مجله را در دستور کار خویش قرار می دهند، یکی از مهم ترین سوالاتی که ممکن است ذهن آن ها را مشغول نماید این است که: " در مجله مورد نظر، چقدر زمان برای فرآیند بررسی و چاپ یک مقاله مورد نیاز است؟" این سوال، به خصوص برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی که برای چاپ مقاله خود عجله دارند، از اهمیت بیش تری برخوردار است. توصیه شخصی من این است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی که برای دفاع از پایان نامه خود احتیاج به چاپ مقاله دارند، طوری برنامه ریزی نمایند که دچار کمبود وقت نشده و برای چاپ مقاله خود، عجله ننمایند. چون تمام مجلات برای خود، فرآیند بررسی و چاپ مشخصی دارند. این فرآیند بسته به نوع مجله، ممکن است حداقل از چند ماه تا حداکثر یک تا دو سال، به طول بیانجامد. بدیهی است هر گونه در خواست تسریع در این فرآیند از طرف نویسندگان، ممکن است نه تنها نتیجه سودمندی به همراه نداشته باشد، بلکه به طولانی تر شدن فرآیند بررسی و چاپ آن مقاله نیز، منجر گردد. راقم این سطور در مقالات قبلی خود، به تشریح دقیق فرآیند بررسی، داوری و پذیرش یک مقاله در مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان اشاره نموده است [5-1]. از آنجایی که خوشبختانه مجله دانشگاه، یکی از بهترین و سریع ترین فرآیندها را در بین مجلات علوم پزشکی به خود اختصاص داده است، در این سخن سردبیری، جزییات این فرآیند یک بار دیگر برای نویسندگان و خوانندگان فرهیخته مجله دانشگاه، تشریح می گردد. زمانی که مجله این دانشگاه، مقاله ای را دریافت می نماید، ابتدا توسط کارشناسان مجرب مجله، ساختار مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. برای انجام این مرحله، حداقل زمان مورد نیاز یک روز و حداکثر آن، یک هفته می باشد. در صورتی که مقاله بر اساس ساختار مجله تنظیم شده باشد، کارشناسان آن را در اختیار سردبیر قرار می دهند. در این مرحله، یا سردبیر شخصا با مطالعه مقاله تصمیم می گیرد که آن را به داوری ارسال نماید، یا از دستیاران تخصصی خود خواهد خواست که در خصوص ارسال مقاله به داوری تصمیم گیری نمایند. این مرحله نیز، از یک روز تا هفت روز، به طول خواهد انجامید. در صورتی که مقاله به داوری ارسال گردد، دریافت نظر داوران دو هفته تا دو ماه طول خواهد کشید و در صورتی که داوران درخواست تجدید نظر نمایند، موضوع به اطلاع نویسندگان خواهد رسید. زمانی که نویسندگان محترم، مقاله بازنگری شده خود را مجددا به مجله ارسال نمایند، دور دوم داوری شروع خواهد شد که ممکن است از یک هفته تا یک ماه، طول بکشد. در این مرحله و در صورتی که نویسندگان، تمام ایرادات مقاله خود را بر طرف کرده باشند، پذیرش مقاله خود را دریافت خواهند نمود. در غیر این صورت، داوری وارد مرحله سوم و چهارم خواهد شد که طبیعتا نیازمند زمان بیش تری نیز خواهد بود. کلیه مقالات پذیرش شده نیز پس از ویراستاری، بلافاصله در نوبت چاپ قرار می گیرند.