تاثیرپذیری قهرمانان افسانه های عامه از شاهنامه

قصه های پهلوانی یکی از انواع قصه های عامه است که نبرد اغراق آمیز پهلوانان و قهرمانان واقعی، تاریخی یا خیالی را به همراه ماجراهای عیاری و عاشقانه آن ها به تصویر می کشد. بسیاری از خصال، صفات و کنش های پهلوان قصه ها در سنت های پهلوانی ایران باستان، اندیشه های اساطیری و نظام عیاری و جوانمردی ریشه دارد. در این میان، نقش شاهنامه فردوسی در الگوبخشی به شخصیت پهلوان ادب عامه و کنش های او از همه برجسته تر و نمایان تر است، به گونه ای که راویان قصه ها سعی در همسان سازی پهلوان ادب عامه با شاهنامه داشته اند. این پژوهش بر آن است تا ویژگی های پهلوان قصه های عامه را در مقایسه با پهلوان شاهنامه از نظر الگوی تولد و بن مایه های مربوط به آن، کنش های سلحشورانه و سیاسی، و خصال عیاری و جوانمردی شناسایی نماید. نتایج پژوهش نشان می دهد پهلوان ادب عامه در الگوی تولد، کیفیت بالندگی و تربیت، خصال جنگاوری و پای بندی به الزامات اخلاق جوانمردی با پهلوان حماسه ملی مشترکات فراوانی دارد؛ ولی بنا به خاستگاه مردمی اش، در کنش های سیاسی و نوع برخورد با نهاد قدرت، آزادانه تر و مستقل تر از پهلوان شاهنامه عمل می کند.