نقد و بررسی اندیشه «ظهور تصدیقی» و نفی «تاویل» در آیات صفات خبری

یکی از مهم ترین رویکردهای تفسیری به ویژه در آیات صفات خبری، رویکرد تاویل است که عموم معتزله و غالب شیعیان بر لزوم آن -البته در چارچوب ضوابط و قواعد خاص- معتقدند. در جهت مقابل، غالب اهل سنت از اهل حدیث، سلفیان و بیشتر اشعری مذهبان ظاهرگرایند. در این میان، برخی از متکلمان شیعی معاصر با ارایه نظریه جدیدی که می توان آن را «ظهور تصدیقی» نامید، راه سومی را در پیش گرفته و بر این باور هستند که نه جمود بر ظاهر ابتدایی رواست و نه تاویل و تصرف در آیات بجاست؛ بلکه لازم است با توجه به قراین لفظی و معنوی کلامی و عقلی، کلام را بر همان ظاهر خود حمل کنیم و بدون دست کشیدن از ظاهر به دست آمده از معنای جمله، با توجه به قراین، معنای درست و مقصود حقیقی گوینده را به دست بیاوریم. در این مقاله با روش تحلیلی-انتقادی با تکیه بر منابع کتابخانه ای، این نظریه از این جهت مورد بررسی و نقد قرار گرفته است که آیا واقعا این نظریه، جدا از نظریه تاویل است یا همان است ولی با دو ادبیات گفتاری. در نهایت، به این نتیجه رسیده ایم که اختلاف این دو نظریه در برخی مصطلحات تاویل، صوری و به اصطلاح، لفظی است نه واقعی و معنوی.