مقایسه کانی نگاری سفال دوره مس وسنگ میانی زاگرس مرتفع با مناطق خوزستان و فارس

در سال های اخیر در بررسی های مختلفی که در منطقه چهارمحال وبختیاری و در نقاطی مانند فارسان، اردل و میانکوه صورت گرفته، شمار زیادی محوطه مربوط به دوره مس وسنگ یافت شده است؛ از سطح این محوطه ها، سفال هایی به دست آمده که پژوهش های نخستین روی این سفال ها نشان دهنده ارتباط و نزدیکی بسیار زیاد سفال منطقه با سفال های دوره مس وسنگ در فارس (باکون الف و ب)، خوزستان (شوشان میانه و جدید) و تاحدودی مرکز فلات و غرب ایران است؛ ازاین رو، استفاده از روش های آزمایشگاهی برای مطالعه این گونه های سفالی ضروری به نظر می رسید تا ابتدا به فن ساخت و برخی ویژگی های فنی این گونه های سفالی پی برده شود و هم چنین مشخص شود که این سفال ها علاوه بر شباهت های ظاهری مانند: رنگ، نقش و فرم، ازنظر ساختاری و فنی نیز با نمونه های هم زمان مناطق مجاور شباهت دارند یا خیر (؟)؛ چراکه میزان تاثیرپذیری مردمان زاگرس مرتفع از مناطق هم جوار در این مورد مهم می تواند ما را درپی بردن به ارتباطات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی (برهم کنش های) ساکنان این منطقه در عصر مس وسنگ یاری کند. به همین دلیل برای رسیدن به اهداف موردنظر، تلفیقی از روش های میدانی، کتابخانه ای و آزمایشگاهی به کار بسته شد و تعداد 32 نمونه سفالی که از سطح محوطه های پیش ازتاریخی منطقه چهارمحال وبختیاری، خوزستان و فارس جمع آوری شده با انجام مطالعات پتروگرافی مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. درنهایت با بررسی ویژگی های فنی و کانی شناسی این نمونه ها، مشخص شد که سفال دوره مس وسنگ میانی زاگرس مرتفع دست ساز بوده، پخت کافی دارند و از مواد معدنی به عنوان ماده چسباننده آن ها استفاده شده است، علاوه بر این که سفال این دوره هم چون ویژگی های ظاهری، در فن ساخت و ویژگی های فنی هم شباهت بسیار به سفال هم زمان فارس و خوزستان داشته و درواقع این نمونه ها با تاثیرپذیری از سفال باکون و شوشان میانه و جدید ساخته شده است.