بررسی جایگاه زنان بزه دیده در قانون آیین دادرسی کیفری با رویکردی تطبیقی

گرچه هدف سنتی در آیین دادرسی کیفری پیش بینی تضمین هایی منصفانه در راستای حمایت از حقوق متهم بود، اما تحت تاثیر آموزه های بزه دیده شناسی، مطالباتی اجتماعی شکل گرفت تا جایگاه بزه دیدگان در فرایند دادرسی کیفری بیش از گذشته مورد توجه قانون گذار قرار گیرد که در نهایت به تغییر و نوآوری های قانونی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته ازجمله ایالات متحده برای ارتقای جایگاه بزه دیدگان انجامید. در این نوشتار تلاش شد تا به شیوه توصیفی- تحلیلی بررسی شود که آیا قانون گذار داخلی در نگارش قانون آیین دادرسی کیفری نظیر برخی کشورهای توسعه یافته، توجهی به آموزه های بزه دیده شناسی در بهبود وضعیت زنان بزه دیده در فرایند دادرسی و تلاش برای پیشگیری از تشدید یا تکرار بزه دیدگی آنان داشته است یا خیر؟ در پاسخ باید گفت بررسی انتقادی ساختار متهم مدار قانون آیین دادرسی کیفری نشان می دهد که قانون گذار برای پیشگیری از تشدید یا تکرار بزه دیدگی افراد به طور کلی و زنان بزه دیده به طور خاص، در فرایند دادرسی گام موثری برنداشته است. بی توجهی به پرورش ضابطان آموزش دیده برای تعامل مناسب با زنان بزه دیده، پررنگ بودن برخی نگاه های جنسیتی و آموزه های بزه دیده شناسی علمی در مقصر دانستن بزه دیده به ویژه در خشونت جنسی و یا کوتاهی در پیش بینی حمایت های خاص ازجمله کلانتری های تخصصی بانوان یا تدابیری برای تقویت امنیت خاطر بزه دیده در جلسه محاکمه را می توان نمونه هایی از کاستی های بررسی شده در این نوشتار دانست.