اثرات جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا بر فرآیند ترسیب کربن پوشش گیاهی مجاور شهر تهران

ارتفاع از سطح دریا و جهت های جغرافیایی در مناطق کوهستانی در فواصل کم تغییر می کنند و بدین شکل پیچیدگی بالایی در فیزیوگرافی منطقه ایجاد می نمایند. با تغییر فیزیوگرافی تغییر در تنوع و ساختار پوشش گیاهی و میزان ترسیب کربن آن نیز ایجاد خواهد شد. این تحقیق اثر تغییرات ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت دامنه کوهستانی البرز جنوبی در حاشیه شهر تهران بر میزان ترسیب کربن را مورد بررسی قرار داد.

نقشه تنوع فیزیوگرافی و شکل زمین بر اساس مدل رقومی ارتفاع منطقه و با درنظرگرفتن عامل ارتفاع از سطح دریا و تغییرات جهت دامنه و شیب تهیه شد. بر اساس این لایه اطلاعاتی نمونه برداری از خاک و پوشش گیاهی در هر یک از فرم های فیزیوگرافی به صورت میدانی انجام شد. تغییر میزان دی اکسید کربن خاک و رابطه آن با پوشش گیاهی بر مبنای پارامترهای فیزیوگرافی بررسی شد.

بررسی نتایج نشان داد که جهت دامنه، شیب و ارتفاع از سطح دریا رابطه مستقیمی با میزان ترسیب کربن پوشش گیاهی دارد. جهت جغرافیایی غربی و شیب های کم بیشترین ترسیب کربن را نشان دادند، همچنین با افزایش ارتفاع بدون درنظرگرفتن عامل جهت و شیب مقدار کربن خاک به طور معنی داری روند کاهنده داشت. نتایج حاصل از بررسی کربن آلی ریشه به تفکیک نمونه های مورد مطالعه نشان داد کمترین مقدار کربن آلی ریشه در گونه Ferula stipa مشاهده شد و بیشترین مقدار کربن آلی ریشه در گونه Ferula psathyrostachys بود.

ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت جغرافیایی دامنه ها بر میزان ترسیب کربن اثرگذارند. شرایط آلایندگی هوا و تغییرات آب و هوایی (تغییرات دما و بارندگی در آن محسوس باشد)، می تواند بر چرخه ترسیب کربن اثر منفی داشته باشد. این تاثیر به طور ویژه بر دامنه های جنوبی و شرقی بیشتر خواهد بود.