بررسی اثر حلال های مختلف بر استخراج ترکیبات فیتوشیمیایی گیاه دارویی Azadirachta indica A.Juss

گیاه دارویی چریش (A.Juss Azadirachta indica) متعلق به خانواده سنجد تلخ (Meliaceae) با عملکرد موثر در درمان بیماری های پوستی، هیپوگلیسمی، فشار خون، سرطان و ایدز است. در این تحقیق به منظور بررسی بررسی اثر حلال‌های مختلف برکمیت و کیفیت خصوصیات فیتوشیمیایی چریش جمع آوری شده از منطقه باهوکلات در شهرستان چابهار، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سال 1400 اجرا گردید. عصاره های اتانولی، متانولی، ان- هگزانی و استونی برگ و میوه چریش به روش خیساندن  سرد تهیه و محتوای فنل کل  به روش معرف فولین- سیوکالتو، فلاونویید کل به روش رنگ‌سنجی کلرید آلومینیوم و فعالیت آنتی اکسیدانی به روش مهار رادیکال های آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH) اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تاثیر نوع اندام، نوع حلال و اثر متقابل آن ها بر تمام صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. در تحقیق حاضر بیشترین میزان فنل کل (22/48 میلی گرم گالیک اسید/گرم وزن خشک) در عصاره استونی برگ و کمترین میزان (76/2 میلی گرم گالیک اسید/گرم وزن خشک) در عصاره هگزانی میوه گزارش گردید. همچنین بیشترین میزان فلاونویید کل در عصاره استونی میوه و برگ (به ترتیب با مقادیر 71/4 و 61/4 میلی گرم کویرستین/گرم وزن خشک) و کمترین میزان (22/3 میلی گرم کویرستین/ گرم وزن خشک) در عصاره هگزانی میوه مشاهده گردید. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی (77/94 درصد) در عصاره اتانولی برگ سنجش گردید و کمترین فعالیت آنتی اکسیدانی (02/12 درصد) در عصاره استونی میوه ملاحظه شد. بر اساس نتایج این تحقیق برگ چریش به عنوان منبع مفیدی از ترکیبات فنلی و آنتی اکسیدان های طبیعی پیشنهاد می گردد.