تاثیر کودهای آلی بر ترکیب و عملکرد اسانس در کشت پایدار گیاه دارویی زوفا (.Hyssopus officinalis L)

به منظور بررسی اثر کمپوست، ورمی کمپوست و باکتری های تثبیت کننده نیتروژن بر ترکیب اسانس در کشت پایدار گیاه دارویی زوفا، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل 20 تن کمپوست در هکتار، 12 تن ورمی کمپوست در هکتار، کود زیستی (تلقیح بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم)، 10 تن کمپوست + 6 تن ورمی کمپوست در هکتار، 20 تن کمپوست در هکتار + کود زیستی، 12 تن ورمی کمپوست در هکتار + کود زیستی، 10 تن کمپوست + 6 تن ورمی کمپوست + کود زیستی و شاهد (عدم مصرف کود) بودند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد اندام رویشی و درصد، عملکرد و ترکیبات اسانس بودند. استخراج اسانس توسط روش تقطیر با آب و به کمک دستگاه کلونجر انجام شد و ترکیبات اسانس به وسیله گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی با طیف سنج جرمی تعیین شدند. تجزیه واریانس توسط نرم افزار SAS و مقایسه میانگین ها به وسیله آزمون حداقل اختلاف معنی دار (LSD) در سطح احتمال پنج درصد انجام گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد اندام های رویشی (6/2601 کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس (200/0 درصد) و عملکرد اسانس (21/5 کیلوگرم در هکتار) در مصرف تلفیقی 12 تن ورمی کمپوست و کود زیستی (2 لیتر در هکتار) به دست آمد. بیشترین درصد سیس پینوکامفون (56/63%) و درصد بتافلاندرن (71/9%) و کمترین درصد ترانس پینوکامفون (50/2%) در اسانس در مصرف تلفیقی 10 تن کمپوست، 6 تن ورمی کمپوست و کود زیستی و بیشترین درصد والریانول (36/5%) و درصد فیتول (19/2%) در اسانس در کاربرد 20 تن کمپوست حاصل گردید. در مجموع بیشترین کمیت اسانس با کاربرد تلفیقی 12 تن ورمی کمپوست و کود زیستی و بیشترین کیفیت اسانس با مصرف تلفیقی 10 تن کمپوست، 6 تن ورمی کمپوست و کود زیستی حاصل شد.