اثرات توزیعی و درآمدی مالیات بر ارزش افزوده (نرخ 9 درصد) در بخش تولید

اهدافی چون افزایش درآمد مالیاتی، تشویق تولید و سرمایه‌گذاری، کاهش نابرابری و ارتقای رفاه اجتماعی از محورهای اصلی مرتبط با نظام مالیاتی و کارکرد اقتصادی آن است این تحقیق به بررسی اثرات توزیعی و کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده با نرخ 9 درصد بر بخش‌های تولیدی می‌پردازد. این مطالعه از لحاظ استفاده، کاربردی است. برای بررسی میزان تاثیرگذاری مالیات بر ارزش‌افزوده بر ضریب جینی به‌عنوان شاخص توزیع درآمد استفاده شده است روش تجزیه‌وتحلیل بر مبنای روش اقتصادسنجی با استفاده از روش پانل دیتا و استفاده از نرم افزار EVIEWS است و برای ارزیابی کارایی وصول مالیات (نسبت بهره‌وری) از روش تحلیل داده- ستانده مربوط به سال 1390 (به‌عنوان آخرین جدول موجود) استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد که اجرای مالیات بر ارزش‌افزوده با نرخ 9 درصد بر بخش تولیدی بار تنازلی ندارد و تاثیری بر توزیع درآمد نخواهد گذاشت. همچنین میانگین کارایی وصول مالیات بر ارزش‌افزوده به شیوه تولید و مصرف در سال 94 تا 1397 به بعد ترتیب 5/39 و 32/0 درصد می‌باشد. این میزان از کارایی وصول و درآمد مالیاتی ناشی از اجرای مالیات بر ارزش‌افزوده بر بخش تولیدی (با توجه به نرخ آن) در سطح تقریبا پایینی قرار دارد.