بررسی رشد و عملکرد ارقام سیب زمینی Solanum tuberosum L. در اثر کاربرد باکتری-های تسریع کننده رشد وکود شیمیایی در شرایط هواکشت و مزرعه با استفاده از تجزیه عاملی اکتشافی

جهت بررسی موثرترین تغییرات صفات براثر تیمارها در بین ارقام سیب زمینی، دو آزمایش جداگانه طی دو سال زراعی 98-1397 و 99-1398 در گلخانه و مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل انجام شد. آزمایش اول برای بررسی کاربرد و عدم کاربرد کود شیمیایی و ترکیب سه نوع باکتری (ازوسپررلیوم لیپوفرم، سودموناس پوتیدا، ازتوباکتر کروکوکوم) روی گیاهچه های سه رقم سیب زمینی (آگریا، کایزر و بانبا) به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سیستم هوا کشت به اجرا درآمد .در سال دوم در مزرعه برای سنجش اثر مصرف و عدم مصرف باکتری های ازوسپررلیوم، سودموناس، ازتوباکتر در چهار سطح روی مینی تیوبرهای تولیدشده در سیستم هواکشت از سه رقم آگریا، کایزر، بانبا به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار عملیاتی شد. نتایج تجزیه عاملی براساس صفات موردمطالعه در آزمایش هواکشت نشان داد. صفات وزن، تعداد مینی تیوبر، تعداد ساقه، تعداد استولون با کاربرد کود شیمیایی و صفات ارتفاع بوته و طول استولون در اثر مصرف کود بیولوژیکی افزایش یافته اند. در بین ارقام؛ رقم بانبا بیش ترین عملکرد (تعداد و وزن مینی تیوبر 162 ،1135 گرم) را با کاربرد کود شیمیایی نشان داده است. با توجه به نتایج تجزیه عاملی آزمایش مزرعه ای، مصرف باکتری ازوسپررلیوم باعث افزایش معنی داری در صفات تعداد و وزن غده، تعداد ساقه و شاخص های رشد وزن خشک کل، وزن خشک غده، سرعت رشد محصول، سرعت رشد غده و سطح برگ شده و مصرف باکتری ازتوباکتر اثر افزایشی روی صفات ارتفاع بوته و تعداد استولون داشته است. در آزمایش مزرعه ای بیش ترین عملکرد (تعداد و وزن غده 24 ،800 گرم) با توجه به صفات و شاخص های رشد در رقم اگریا با کاربرد باکتری آزوسپرلیوم به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش، تغذیه با کود شیمیایی در سیستم هوا کشت و استفاده از باکتری ازوسپررلیوم لیپوفرم در مزرعه می تواند سبب افزایش عملکرد سیب زمینی شود.