تاثیر یک دوره تمرین ذهن آگاهی مبتنی بر یوگا بر سرسختی ذهنی ورزشکاران با سطوح متفاوت مهارت

 یکی از متغیرهای مهم و موثر در موفقیت ورزشی، سرسختی ذهنی است و آن را توانایی بازگشت از شکست و فشار تحمیلی می‌نامند. به نظر می‌رسد انجام پژوهش‌های مداخله‌ای بر روی جوامع مختلف ورزشی و مشاهده اثر این ‌مداخله بر ابعاد مختلف شخصیتی افراد ورزشکار امری ضروری است. بنابراین، هدف تحقیق حاضر بررسی اثر مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر یوگا بر سرسختی ذهنی در ورزشکاران با سطوح متفاوت مهارت بود.

در مطالعه حاضر، 72 دانشجوی ورزشکار عضو تیم‌های ورزشی (میانگین سنی 1/44±20/67 سال، میانگین سابقه ورزشی 3/26±5/88 سال) بر اساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و به سه گروه آزمایش (ماهر، نیمه ماهر و کم تجربه) و سه گروه کنترل (ماهر، نیمه ماهر و کم تجربه) تقسیم شدند. همچنین از نسخه فارسی پرسش‌نامه سرسختی ذهنی ورزشی، گلبی و شیرد و پرسش‌نامه جمعیت‌شناختی استفاده شد. ابتدا همه آزمودنی‌ها در مرحله پیش‌آزمون، پرسش‌نامه‌ سرسختی ذهنی ورزشی را تکمیل کردند. سپس افراد گروه آزمایش در 12 جلسه تمرین ذهن آگاهی مبتنی بر یوگا به مدت 90 دقیقه شرکت کردند. بعد از اتمام دوره از همه آزمودنی‌ها مجددا پس‌آزمون گرفته شد. همکاری ورزشکاران به‌صورت داوطلبانه بود و تمام آزمودنی‌ها فرم رضایت‌نامه شرکت در پژوهش را امضا کردند.

نتایج آزمون تحلیل واریانس دو عاملی (سطح مهارت×مداخله) نشان داد اثر اصلی مداخله در پس‌آزمون برای متغیر سرسختی و خرده مقیاس‌های ثبات و کنترل معنادار بود، اما اثر سطح مهارت و اثر تعاملی آن‌ها معنادار نبود. همچنین در مقایسه جفتی پیش‌آزمون و پس‌آزمون برای هر گروه، مشاهده شد سرسختی ذهنی گروه کم تجربه و نیمه ماهر در پس‌آزمون پیشرفت معناداری نسبت به پیش‌آزمون داشتند.

 تاثیر مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر یوگا بر سرسختی ذهنی و خرده مقیاس‌های ثبات و کنترل در ورزشکاران مثبت بود. با توجه به اهمیت سرسختی ذهنی ورزشکار در دست‌یابی به سطوح بالای رقابت، پیشنهاد می‌شود مربیان برای ارتقای این فاکتور روانشناختی از مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر یوگا در ورزشکاران با سطوح مختلف مهارت استفاده کنند