عارضه یابی شرکت های دانش بنیان کشاورزی استان خراسان رضوی و ارائ ی نقشه ارتقای کارایی آن

نوآوری به عنوان محور رشد تولید، عامل اصلی بهره وری نیروی کار، پویایی صنعت و تعیین کننده موفقیت اقتصادی است. پارک های علم و فناوری نقش مهمی در توسعه فناوری دارند و قادر به رشد چشمگیر اقتصادی کشورها هستند. در حقیقت توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مرهون پارک علم و فناوری در آن ها است. در واقع شرکت های دانش بنیان یکی از مهم ترین مولفه های جهش تولید و اقتصاد مقاومتی به شمار می آیند.

در این پژوهش شرکت های دانش بنیان و کشاورزی واقع در مرکز رشد فناوری کشاورزی، منابع طبیعی و صنایع غذایی و مرکز رشد فناوری گناباد، نیشابور و تربت حیدریه موردبررسی قرارگرفته است. داده ها در این مطالعه به روش سرشماری و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری شده است. جمع آوری داده های مورد نیاز 5 شرکت از طریق ایمیل، 3 شرکت با استفاده از نرم افزار تلگرام و 39 پرسش نامه نیز به شیوه رو در رو جمع آوری شدند. روش تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی بود. نرم افزارهای مورد استفاده در این پژوهش با استفاده از Stata و Excel بود.

نتایج پژوهش نشان‎ می‎دهد، حمایت مالی و مشاوره بازرگانی ازجمله مهم‎ترین خدمات و پشتیبانی های موردنیاز شرکت های دانش بنیان و فناور بود. کمبود منابع مالی در بخش مالی، عدم توانایی در معرفی محصول و بازاریابی بین المللی در بخش بازاریابی و نیز عدم اجرای صحیح و به‎موقع اسناد بالادستی از نقاط ضعف در بخش نهادی به شمار می روند. در مقابل، سرمایه شخصی و نوآوربودن محصول ازجمله نقاط قوت شرکت های دانش بنیان و فناور کشاورزی بود. بارزترین تهدیدها فراروی این شرکت ها عبارتند از: وضعیت نوسانات قیمتی، نبود سیاست های ارزی، عدم آگاهی نسبت به مسایل حقوقی و طولانی بودن پروسه اخذ مجوز است. همچنین، انحصاری بودن محصول تولیدی مهم ترین فرصت شرکت ها اعلام شد. اولویت این شرکت ها در ارتباط با راهبردهای آتی، صادرات و تمرکز بر بازار خارجی و جذب سرمایه‎گذار بود.

پیشنهاد می شود با توجه به کارایی پایین شرکت های دانش بنیان در زمینه اشتغال زایی، ورود موثر دانشگاه ها به حوزه کارآفرینی و نوآوری، تدوین سند نظام نوآوری و هدایت پژوهشی در دستور کار قرار گیرد. همچنین، برای افزایش اشتغال دانش آموختگان کشاورزی پیشنهاد م ی شود تمهیداتی اندیشیده شود تا اشتغال این افراد در شرکت های دانش بنیان منجر به ایجاد تسهیلاتی از جمله ارایه پوشش بیمه ای رایگان برای اعضا این شرکت ها شود. شرکت‎های دانش‎بنیان و فناور کشاورزی به یک بسته مدیریتی - مشاوره‎ای در زمینه بازاریابی و بازرگانی محصولات تولیدی، حقوقی و مالی نیازمند هستند تا بتوانند در فضای موجود در بازارهای داخلی و حضور در بازار بین‎الملل حضور قوی‎تر و مبتنی بر آگاهی داشته باشند.