جلوه های اقدام ضابطان دادگستری در تحقق دادرسی عادلانه در پرتو فرهنگ سازمانی (مطالعه تطبیقی ایران و انگلستان)

زمینه و هدف:

  فرهنگ سازمانی، به معنای الگویی از پیش فرض های بنیادین و مجموعه ای از ارزش ها، باورها، درک و استنباط، شیوه تفکر و اندیشیدن است که اعضای یک گروه را هدایت می کند. هدف این مقاله بررسی فرهنگ سازمانی ضابطان دادگستری و نقش آن در دادرسی کیفری عادلانه با تمرکز بر حقوق متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی در حقوق ایران و انگلستان می باشد.

روش تحقیق:

که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته است.

پلیس در نظام حقوقی انگلستان دارای مبانی تاریخی، نظری- جرم شناسی و عمل گرایانه با رویکرد مدیریت جمعیت کیفری م ی باشد و اختیارات عمده ای در زمینه متوقف کردن رسیدگی های کیفری یا جلوگیری از ورود مرتکبان به سیستم عدالت کیفری دارد که از آن تحت عنوان پاسخ های خارج دادگاهی پلیس یا حل و فصل های جایگزین یاد می شود. در حقوق ایران به علت نبود بستر مناسب برای دخالت قضایی پلیس و یا فرهنگ سازمانی منسجم، اقدامات ضابطان فاقد اثربخشی لازم بوده و امکان تفویض اختیار قضایی به  آن ها- همانند انگلستان-وجود ندارد. فرهنگ سازمانی ضابطان در حقوق ایران در پرتو رویکرد انتظامی-امنیتی شکل گرفته در حالی که در انگلستان رویکرد حمایت محور منصفانه حول اقدامات پلیس در ارتباط با مسایل قضایی وجود دارد. فرهنگ سازمانی حاکم از طریق استخدام افراد شایسته، آموزش های صحیح،  نظارت های مستمر و واکنش های تشویقی یا تهدیدی می تواند به فرهنگی کارا و سازنده تبدیل شود و تقویت فرهنگ سازمانی موجب اعطای نقش فعال قضایی به ضابط و همکاری موثر در سامانه کیفری خواهد شد.