تدوین پروتکل درمانی پذیرش و تعهد با استفاده از استعاره های مثنوی معنوی مولانا

اختلالات یادگیری محدود به ناتوانی در یادگیری ریاضی یا خواندن نمی‌شود؛ بلکه هر فعالیتی را که فرد به‌صورت روزانه در آن درگیر است، شامل می‌شود. درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد ازجمله درمان‌هایی است که می‌تواند در این زمینه موثر باشد. هدف پژوهش حاضر، تدوین برنامه پروتکل ‌درمانی مبتنی‌بر پذیرش و تعهد با استفاده از استعاره‌های مثنوی معنوی مولانا بود.

روش‌بررسی:

 این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی انجام پذیرفت. در این پژوهش بررسی حکایت‌های مثنوی معنوی با استفاده از روش تحلیل محتوا به‌منظور استخراج محتوای پنهان حکایت‌ها و تطابق آن‌ها با مقوله‌های درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد صورت گرفت. سپس در قالب برنامه هشت‌جلسه‌ای 75 دقیقه‌ای (هر هفته دو جلسه) پروتکل ‌درمانی مبتنی‌بر پذیرش و تعهد با استفاده از استعاره‌های مثنوی تنظیم شد. برای بررسی روایی پروتکل در بخش دوم پژوهش، پروتکل طراحی‌شده به‌طور آزمایشی روی یک ‌خانم 35 ساله، دارای تحصیلات لیسانس و خانه‌دار و دارای فرزند مبتلا به مشکلات یادگیری تحصیلی (که دارای صفات بیش‌فعالی نیز بود و اختلال یادگیری آن ریشه در بیش‌فعالی وی داشت) اجرا شد.

یافته‌ها: 

درمجموع هشت حکایت مرتبط یافت شد که تناظر هر شش مقوله درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در آن‌ها پیدا بود؛ همچنین روایی پروتکل در اجرای آزمایشی روی یک ‌آزمودنی با استفاده از مشاهدات بالینی و سوالات بازپاسخ به تایید رسید.

نتیجه‌گیری: 

براساس نتایج پژوهش، در مثنوی معنوی استعاره‌های متناظر با درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد به‌منظور بومی‌سازی این درمان با استفاده از حکایت‌های مثنوی معنوی وجود دارد و پروتکل طراحی‌شده با استفاده از این استعاره‌ها دارای روایی محتوایی مناسبی است.