تعیین تاثیر رژیم حسی بر نشانگان دانش آموزان مقطع ابتدایی با اختلال نقص توجه و بیش فعالی

یکی از مشکلات اساسی کودکان با اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی، نقص در پردازش حسی است که با علایم رفتاری در این کودکان ارتباط مستقیم دارد. هدف این پژوهش، تعیین تاثیر رژیم حسی بر نشانگان دانش‌آموزان مقطع ابتدایی با اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی بود.

روش پژوهش، نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانش‌آموزان با اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی 6تا12 سال مراجعه‌کننده به کلینیک‌های درمانی هستی، بهار و مسیر سبز در سال 1399 در شهر تهران تشکیل دادند. نمونه آماری، سی نفر از دانش‌آموزان واجد شرایطی بودند که به‌شیوه نمونه‌گیری دردسترس برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در گروه‌های مداخله و گواه قرار گرفتند. گروه مداخله دوازده جلسه مداخله برنامه رژیم حسی خانواده‌محور برگرفته از پروتکل حسی ویلبرگر (2018) را به‌صورت سه روز در هفته دریافت کرد. برای اندازه‌گیری متغیرها از نسخه چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان (وکسلر، 2003)، پرسش‌نامه‌ نیم‌رخ حسی (دان، 1999) و فرم کوتاه و تجدیدنظرشده مقیاس درجه‌بندی والدین کانرز (کانرز، 1997) بهره گرفته شد. برای تحلیل داده‌ها، آزمون‌ تی‌ مستقل به‌منظور مقایسه سن و هوش افراد دو گروه و تحلیل کوواریانس تک‌متغیره به‌منظور سنجش اثربخشی رژیم حسی، در نرم‌افزار SPSS نسخه 20 در سطح معناداری 0٫05 به‌کار رفت.

نتایج نشان داد، میانگین نمرات نشانگان دانش‌آموزان گروه مداخله درمقایسه با گروه گواه در مرحله پس‌آزمون، در متغیرهای نقص توجه و بیش‌فعالی به‌طور معناداری کاهش یافت (0٫001>p)؛‌ همچنین مقدار تاثیر برنامه رژیم حسی خانواده‌محور بر متغیرهای نقص توجه و بیش‌فعالی دانش‌آموزان به‌ترتیب 0٫589 و 0٫673 بود.

براساس یافته‌های پژوهش نتیجه گرفته می‌شود، اجرای برنامه رژیم حسی خانواده‌محور بر کاهش نشانگان دانش‌آموزان با اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی اثربخشی دارد؛ ازاین‌رو این برنامه می‌تواند به‌عنوان روشی نوین، کاربردی و رایگان به‌منظور کاهش علایم این دانش‌آموزان استفاده شود.