مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان متمرکز بر شفقت (CFT) بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ویتیلیگو

 تحقیقات نشان می‌دهد عوارض جسمانی و روانی بیماری‌های آشکار پوستی نظیر ویتیلیگو، کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. باوجودی که در پیشینه، درمان متمرکز بر شفقت به تنظیم هیجانی مثبت، کاهش احساسات منفی و سرزنش خود منجر می‌شود و همچنین درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ذهن‌آگاهی، پذیرش احساس و حفظ آرامش فرد هنگام مواجهه با واقعیت بیماری منجر می‌شود، اما در زمینه تاثیر این درمان‌ها بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به ویتیلیگو شکاف تحقیقاتی وجوددارد.

 پژوهش‌حاضر به‌منظور مقایسه تاثیر مشاوره‌گروهی با رویکرد شفقت‌درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش ‌ وتعهد بر کیفیت زندگی بیماران زن مبتلا به ویتیلیگو انجام گرفت.

 روش پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی، همراه با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری و گروه گواه بود. جامعه پژوهش حاضر را کلیه بیماران مبتلا به ویتیلیگو مراجعه‌کننده به بیمارستان رازی تهران در سال 1399 تشکیل دادند، که از بین آنان 45 نفر به شیوه هدفمند پس از کنترل ملاک‌های ورود و خروج، انتخاب و به‌صورت تصادفی در 3 گروه 15 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه‌گواه‌) جایگزین شدند. ابزار‌ سنجش عبارت بود از پرسشنامه کیفیت‌زندگی ‌سازمان‌جهانی‌بهداشت (1993) برای گروه اول درمان مبتنی بر پذیرش‌و‌تعهد بر‌اساس دیدگاه هایس و همکاران (2016) و برای گروه دوم درمان متمرکز بر شفقت گیلبرت (2009، 2014) در 8 جلسه 120 دقیقه ای اجرا شد و برای گروه گواه هیچ درمانی ارایه نشد. به ‌منظور بررسی فرضیه‌های پژوهش از روش‌های آمار‌توصیفی و تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم‌افزار spss20 استفاده شد.

 نشان داد هر سه گروه در مرحله پیش‌آزمون تفاوت معناداری با هم نداشتند جز اینکه سلامت جسمانی گروه گواه از گروه شفقت بیشتر بود. همچنین تفاوت گروه درمان مبتنی‌بر پذیرش‌و‌تعهد و گروه درمان متمرکز بر شفقت با گروه گواه در کیفیت‌زندگی و تمامی مولفه‌هایش در مراحل پس آزمون و پیگیری معنادار بود (0/01 >‌p) به جز یک مورد که در مولفه محیط زندگی که تفاوت گروه شفقت در مقایسه با گروه گواه در پس‌آزمون معنادار نبود. در سلامت جسمانی و روابط اجتماعی تفاوت دو گروه‌آزمایشی پذیرش وتعهد و شفقت در مراحل پس‌آزمون و پیگیری معنادار نبود (0/01 <‌p). در سلامت‌روانی، محیط زندگی و کیفیت‌کلی زندگی نیز در مراحل پس‌آزمون و پیگیری تفاوت ‌معنادار دو گروه آزمایشی نشان‌داد درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد تاثیر بیشتری دارد‌. به جز کیفیت‌زندگی کلی که در پس‌آزمون میان دو گروه آزمایشی تفاوت معنادار وجود نداشت.

نتیجه‌گیری: 

با توجه به نتایج به‌دست‌آمده این نتیجه حاصل می گردد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد از طریق پذیرش احساسات و جلوگیری از اجتناب تجربه‌ای و شکل دهی به عمل‌متعهدانه‌ و عادات سالم و همچنین درمان متمرکز بر شفقت از طریق تغییر تفاسیر ذهنی توام با سرزنش و انتقاد و افزایش رفتار مبتنی بر مهربانی با خود و دیگران به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کرده اند.