بررسی روان سنجی ابزارهای مورد استفاده در کودکان و نوجوانان با آسیب های بینایی: یک مطالعه مروری سیستماتیک

 استفاده از ابزارهای استاندارد می‌تواند اثرات دقیق آزمایشات را در کودکان و نوجوانان دچار آسیب بینایی نشان دهد. تا‌کنون هیچ مطالعه مروری جامعی به ارزیابی ویژگی‌های کلی و روان‌سنجی ابزارهای مورد استفاده در کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی نپرداخته است. بنابراین مطالعه حاضر به بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی ابزار‌های مورد استفاده برای ‌کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی پرداخته است.

 پایگاه داده‌های مگایران، ایران مدکس، ساینس، پاب‌مد، اسکپوس، کوهرن، کتابخانه ملی ایران و گوگل اسکالر با استفاده از کلید‌واژه‌های فارسی و انگلیسی تا سال 2021 جست‌وجو شد. مطالعات و ابزارهای مورد استفاده در کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی از نظر شرایط ورود به مطالعه توسط دو نفر بررسی شدند. اطلاعات مرتبط و کیفیت‌سنجی ابزارها با چک‌لیست اقتباس‌یافته کاسمین و فرم ارزیابی نقادانه مطالعات کمی بررسی شدند. ویژگی‌های روان‌سنجی ابزار‌های مورد بررسی در دسته‌های روایی با زیر‌گروه‌های روایی صوری، محتوا، وابسته به ملاک و سازه و قابلیت اعتماد با زیرگروه‌های پایایی داخلی و خارجی تجزیه و تحلیل شدند.

از 1738 مقاله یافت‌شده، 39 مقاله مطالعه و تجزیه و تحلیل شدند. از 39 مقاله، 26 مورد از کیفیت بالا و سایر موارد در سطح متوسط ​​بودند. مطالعات اولیه با روش‌های مختلف شامل توسعه ابزار، بومی‌سازی، مطالعات تجربی، طولی یا مقطعی انجام گرفته بودند. ابزار‌های مورد استفاده برای کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی در طبقات رشدی (مهارت‌های عمومی، شناختی و اجتماعی)، فعالیت‌های روزمره زندگی، کیفیت زندگی و بینایی عملکردی طبقه‌بندی شدند. از میان ابزارهای توسعه‌یافته صرفا تست هوش دکر، پرسش‌نامه کیفیت زندگی مرتبط با بینایی، پرسش‌نامه کاردیف عملکرد بینایی برای کودکان، پرسش‌نامه عملکرد بینایی افرادکم بینا نسخه اول و دوم و پرسش‌نامه بینایی عملکردی برای کودکان با ویژگی‌های روان‌سنجی مطلوب گزارش شده بودند. در ارتباط با ابزار‌های تطابقی، تغییرات اعمال‌شده شامل استفاده از کمک شنیداری، لامسه، بویایی و حرکتی، تغییر واژگان، روش اجرایی ابزار و به‌کار‌گیری وسایل کمکی بود که تنها تعدادی از آن‌ها ویژگی‌های روان‌سنجی را گزارش کردند.

این مطالعه مروری نشان می‌دهد ابزار‌های‌ محدودی برای کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی طراحی شده است که اعتبار و پایایی آن‌ها به‌ شکل کامل و صحیح بررسی و گزارش نشده‌اند. این در حالی است که برای بهبود کیفیت مطالعات و کنترل خطاهای سیستماتیک به ابزارهای استانداردنیاز است.