مدل اکولوژیکی توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز با تاکید بر توسعه پایدار

یکی از مهم ترین گام ها در مدیریت و برنامه ریزی برای توسعه اکوتوریسم، داشتن شناخت کافی از محیط زیست آن منطقه است. پژوهش حاضر، در جزیره هرمز واقع در تنگه خلیج فارس صورت گرفته است که دارای جاذبه های منحصربه فرد طبیعی می باشد. هدف تعیین مدل و پهنه های اکولوژیکی مناسب جهت توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز با توجه به اصول توسعه پایدار است.

در این تحقیق از تکنیک (ضعف، قوت، فرصت و تهدید) یا ([1]SWOT)، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ([2]AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی ([3]GIS) استفاده شده است. در ابتدا تکنیک SWOT، وضعیت فعلی گردشگری جزیره را در محیط رقابتی نشان داد، سپس، 5 معیار و 16 زیر معیار برای بررسی پتانسیل اکولوژیک اکوتوریسم جزیره توسط خبرگان حوزه گردشگری منطقه، انتخاب شد و پس از ارزش گذاری این معیارها با روش AHP، مدل اکولوژیکی تعیین گردید و لایه های رقومی مربوط معیارها و زیر معیارها در محیط GIS تهیه و تلفیق شدند که درنهایت منجر به نقشه پهنه بندی معیارهای اکولوژیک اکوتوریسم جزیره هرمز در چهار طبقه (بسیار مناسب تا ضعیف) گردید.

یافته ها نشان می دهد که 8 کیلومترمربع از زمین های جزیره هرمز در طبقه بسیار مناسب، 13 کیلومترمربع در طبقه مناسب،15 کیلومترمربع در طبقه متوسط و 6 کیلومترمربع از این پهنه ها در طبقه ضعیف قرار دارند. این نواحی به ترتیب اولویت شامل: نواحی مرکزی، شرقی، جنوبی، شمالی و غربی می باشند، بنابراین جزیره دارای پتانسیل اکولوژیکی بالایی است.

توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز، سبب ارتقای سطح اقتصاد منطقه و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی می گردد. این نتایج می تواند به عنوان یک نقشه راه برای مدیران (محلی و ملی) و سایر سازمان های مرتبط در حوزه مدیریت منابع گردشگری عمل کرده و به ایجاد یک برنامه مدیریت جامع گردشگری در منطقه با توجه به اصول توسعه پایدار کمک نماید.