استرس ادراک شده و بار مراقبتی در مراقبین سالمندان: نقش تعدیل گری تاب آوری

 هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین استرس ادراک شده و بار مراقبتی با نقش تعدیل‏گری تاب‏آوری در بین مراقبین سالمندان مراکز سالمندی شبانه روزی شهر تهران در سال 1395 است.

این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی بوده که به صورت مقطعی انجام شده است. داده های پژوهش از 142 نفر (پنجاه نفر مرد و 92 نفر زن) از مراقبین شاغل در مراکز سالمندی شهر تهران که به صورت تمام شماری وارد مطالعه شدند، جمع آوری شده است. در این مطالعه از پرسش نامه های استرس ادراک شده (PSS-14)کوهن و همکاران (1983)، بار مراقبتی زاریت و همکاران (1986) و پرسش نامه تاب‏آوری کانر و دیویدسون (2003) استفاده شده است. از نسخه 20 نرم‏افزار SPSS برای تحلیل داده‏ها استفاده شد. سطح معناداری نیز 05/0P< در نظر گرفته شد.

یافته‏ های این تحقیق نشان می‏دهد میانگین نمرات استرس ادراک شده مراقبین (35/11) بالاتر از متوسط (28) بود. رابطه بین بار مراقبتی و استرس ادراک شده مثبت و معنا‏دار بوده است (0/773, r>0, P<0/001=β) و بین تاب آوری و بار مراقبتی رابطه منفی و معنادار (0/110- =β) وجود دارد. همچنین اثر تعاملی دو متغیر استرس ادراک شده و تاب آوری بر بار مراقبتی منفی و معنادار بوده و تاب‏آوری نقش تعدیل‏کننده در ارتباط بین استرس ادراک شده و بار مراقبتی ایفا می کند (0/001>P).

 با توجه به ارتباط مثبت استرس ادراک شده و بار مراقبتی و همچنین نقش ویژه ای که متغیر تاب آوری در تعدیل این ارتباط دارد، کلیه نهادهای دولتی و غیردولتی ارایه دهنده خدمات در حوزه سالمندی و همچنین سیاست گذاران حوزه بهداشت و سلامت می بایست توجه به مفهوم تاب‏آوری را بیش از پیش در اقدامات، سیاست ها و پروتکل های اجرایی خود لحاظ کرده و آن را با مداخلات آموزشی مناسب بهبود بخشند. همچنین برای افزایش کیفیت ارایه خدمات و کاهش عوارض روانی، اجتماعی و فیزیکی در مراقبین سالمندان نیاز است تا در مطالعات آتی به سایر عوامل میانجی و تعدیلگری درونی و بیرونی نیز توجه شود.