بررسی تاثیر رفتار سوداگرانه بانک‎ها بر شاخص قیمت سهام بورس در دوره زمانی (1392−1398)

شاخص قیمت بورس برآیند کلی فعالیت بازار سرمایه در بخش حقیقی اقتصاد است؛ اما کاهش یا افزایش‎های شدید آن بدون ارتباط با تولید ناشی از عملکرد سوداگرانه می‎باشد. هدف این مقاله بررسی میزان اثرگذاری سوداگری بانک‎ها اعم از تجاری، تخصصی، خصوصی‎شده و خصوصی بر شاخص قیمت بورس است. برآوردها با استفاده از یک مدل پانل دیتا در بازه زمانی 1392 تا 1398 انجام پذیرفته است. رفتار بانک‎ها با استفاده از متغیرهای مازاد سپرده، بدهی بانک‎ها به بانک مرکزی و تسهیلات غیرجاری بررسی شده است. نتایج نشان می‎دهد که عملکرد سوداگرانه بانک‎های غیردولتی بر شاخص بورس به مراتب بیش از بانک‎های دولتی است. در رابطه با تاثیرگذاری متغیرهای مدل، کشش شاخص قیمت بورس نسبت به مازاد سپرده در بانک‎های خصوصی‎شده رتبه اول، در بانک‎های خصوصی رتبه دوم، بانک‎های تجاری رتبه سوم و بانک‎های تخصصی در رتبه آخر می‎باشند. کشش شاخص بورس نسبت به بدهی بانک‎ها به بانک مرکزی تنها در مورد بدهی بانک‎های خصوصی معنادار بوده و کشش شاخص مذکور در سایر گروه‎های بانکی به بانک مرکزی معنادار نبودند. کشش شاخص بورس نسبت به تسهیلات غیرجاری در بانک‎های تخصصی رتبه اول را دارا بوده، مقدار این کشش در بانک‎های خصوصی، خصوصی‎شده و تجاری به میزان تقریبا برابر بوده اند.