بررسی برخی ترکیبات فیتوشیمیایی عصاره گیاه خیار آب پران (Ecballium elaterium M. Bieb) تحت اثر روش های مختلف خشک کردن

بمنظور ارزیابی اثر روش‏های خشک کردن بر میزان برخی ترکیبات موثره موجود در عصاره میوه گیاه خیار آب‏پران در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با 15 تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل روش‏های خشک کردن (1. خشک کردن در سایه اتاق با دمای حدود 3±25 درجه سانتی‎گراد و تهویه مناسب، 2. خشک کردن در آفتاب، 3. خشک کردن با آون در دمای 35 درجه سانتی‎گراد، 4. خشک کردن با آون در دمای 45 درجه سانتی‎گراد، 5. خشک کردن با آون در دمای 55 درجه سانتی‎گراد، 6. خشک کردن با آون خلا در دمای 35 درجه سانتی‏گراد، 7. خشک کردن با آون خلا در دمای 45 درجه سانتی‏گراد، 8. خشک کردن با آون خلا در دمای 55 درجه سانتی‏گراد، 9. مادون قرمز 2/0 وات، 10. مادون قرمز 3/0 وات، 11. مادون قرمز 4/0 وات، 12. خشک کردن با مایکروویو با توان 200 وات، 13. خشک کردن با مایکروویو با توان 500 وات، 14. خشک کردن با مایکروویو با توان 800 وات) بود که با میوه تازه گیاه (شاهد) مورد مقایسه قرار گرفت. صفات مورد مطالعه میزان فنل و فلاونویید کل، درصد فعالیت آنتی‏اکسیدانی، میزان تانن محلول، آمینو اسید و پروتیین کل، آلکالویید کل و کوکوربیتاسین بودند. بر اساس نتایج روش‏های مختلف خشک کردن بر میزان تانن محلول و کوکوربیتاسین در سطح احتمال پنج درصد و بر سایر صفات در سطح احتمال یک درصد تاثیر معنی‏دار داشت. بیشترین میزان فنول و فلاونویید کل پس از گیاه تازه در روش خشک کردن آون خلا در دمای 45 درجه سانتی‏گراد و بیشترین میزان فعالیت آنتی‏اکسیدانی و تانن محلول پس از گیاه تازه در دمای 55 درجه سانتی‏گراد آون خلا مشاهده گردید. بیشترین میزان آمینو اسیدها مربوط به گیاه تازه و سپس تیمار مایکروویو 200 وات و بیشترین میزان پروتیین کل، آلکالویید و کوکوربیتاسین در گیاه تازه و پس از آن تیمار سایه بود.