مقایسه اثربخشی آموزش مقابله با استرس شغلی با شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر ادراک تعارض کار- خانواده و رضایت از زندگی بازنشستگان شاغل

بازنشستگی، مرحله ای از زندگی انسان است که بازنشستگان از دوران بازنشستگی خود، رضایت چندانی ندارند، بررسی مسایل دوران پس از بازنشستگی و نقش اشتغال مجدد آن ها بر میزان سلامت روانی و جسمانی شان، دارای اهمیت خاصی است. بنابراین، پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی آموزش مقابله با استرس شغلی با شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر ادراک تعارض کار- خانواده و رضایت از زندگی بازنشستگان شاغل انجام گردید.

پژوهش حاضر، پژوهش نیمه آزمایشی سه گروهی (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) و سه مرحله ای است و جامعه آماری کلیه بازنشستگان 45 تا 65 سال شاغل عضو کانون های بازنشستگی شهر اصفهان در زمستان 1400 بودند که با استفاده از نمونه گیری در دسترس 45 نفر از آنان انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه قرار داده شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه تعارض کار - خانواده (کارلسون و همکاران، 2000) و پرسشنامه رضایت از زندگی (دینر و همکاران، 1985) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده های پژوهش از روش تحلیل کواریانس و نرم افزار Spss24 استفاده گردید.

نتایج نشان داد که در تعارض کار- خانواده  در مرحله پس آزمون بین دو گروه آزمایش با گروه کنترل تفاوت معنادار (05/0>p) و در مرحله پیگیری نیز فقط بین گروه آموزش بسته مقابله با استرس با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. در رضایت از زندگی نیز در مرحله پس آزمون و پیگیری بین دو گروه آزمایش با گروه کنترل تفاوت معنادار وجود دارد (05/0>p). به علاوه، نتایج آزمون تعقیبی بونفرنی نشان داد که میزان اثربخشی آموزش مقابله با استرس شغلی نسبت به شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بیشتر است.

پژوهش حاضر، حمایتی تجربی برای هردو آموزش در جهت کاهش ادراک تعارض کار- خانواده و افزایش رضایت از زندگی در بازنشستگان شاغل فراهم می نماید و با توجه به نتایج آزمون تعقیبی بونفرنی، آموزش مقابله با استرس شغلی توصیه می گردد.