مفهوم روایت و تخیل در اندیشه سیاسی؛ خوانش روایی تنبیه الامه و تنزیه المله

پژوهش پیش رو با بهره گیری از امکانات نظری مفهوم روایت و تخیل به خوانش روایی بخش نخست رساله تنبیه الامه و تنزیه المله، اثر مشهور محقق نایینی (1240-1315ش) می پردازد. نقطه آغاز این تحقیق، پیوند ناگسستنی میان تاریخ -به مثابه پیرنگی پویا از رویدادها و مفاهیم و نه مرور گاه شناسانه رویدادهای تاریخی- و اندیشه سیاسی است. در این راستا، به نقش عنصر تخیل در همسان سازی اسنادی/پیرنگ میان رویدادها و مفاهیم از یک سو و میان مفاهیم فلسفی و شرعی از سوی دیگر پرداخته می شود. پرسش اصلی این پژوهش دایر بر چگونگی نسبت میان قوه تخیل/تصور و قوه منطقی/استدلالی در متن رساله مذکور است. متناسب با این پرسش، فرضیه اصلی این پژوهش بر تقدم قوه تخیل بر قوه عقلانی در سایه مفاهیمی چون تخیل مولد، پیرنگ، محاکات و استعاره در اندیشه پل ریکور و مفهوم تصور اجتماعی در اندیشه چارلز تیلور تاکید دارد. این مهم با کالبدشکافی مفاهیمی که محقق نایینی در مطلع رساله اش به کار برده است، قابل کشف و رهگیری است.