تعیین اثربخشی درمان های روان شناختی اختلال نافرمانی مقابله ای در ایران: فراتحلیل

کودکی مهم ترین مرحله زندگی تحولی هر انسانی است. با توجه به اینکه یکی از شایع ترین اختلال های دوران کودکی اختلال نافرمانی مقابله ای است، هدف پژوهش حاضر مرور و انجام فراتحلیل روی اثربخشی درمان های روان شناختی (اعم از بهبود سبک های فرزندپروری، آموزش مهارت های زندگی و اجتماعی، بازی و قصه درمانی) این اختلال بود.

پژوهش حاضر با روش فراتحلیل روی مقالات منتشره از سال 1384 تا 1400در پایگاه های اطلاعاتی جهاد دانشگاهی، مگ ایران، نورمگزو پورتال جامع علوم انسانی انجام شد. لذا پایگاه های علمی با کلیدواژه های مرتبط با موضوع پژوهش جستجو شد و 74 مقاله علمی پژوهشی با کارآزمایی بالینی استخراج شد. پس از حذف موارد تکراری و بررسی کیفیت مقالات طبق چک لیست Consort توسط سه متخصص روان شناسی و آمار، 5 مقاله شرایط لازم برای شرکت در فراتحلیل را داشتند که پس از محاسبه تفاوت استاندارد شده میانگین های مطالعات با استفاده از مدل Random در سطح معنی داری 05/0 در نرم افزار 5.4 Review Manager  فراتحلیل شدند. 

نتایج فراتحلیل مقایسه میانگین اختلاف نمرات اختلال نافرمانی مقابل ه ای دو گروه مداخله و گواه نشان داد در تمام مطالعات میزان کاهش نشانه ها در گروه مداخله بطور معنی داری بیشتر از گروه گواه بود. میانگین تفاوت نمره استاندارد شده برای کل این مطالعات برابر با (001/0>P، 40/3- 36/2) 88/2به دست آمد که بیانگر میزان تاثیر مداخله های روان شناختی بود.

پژوهش حاضر نشان داد، درمان های روان شناختی (اعم از بهبود سبک های فرزندپروری، آموزش مهارت های زندگی و اجتماعی، بازی و قصه درمانی) بر کاهش نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای تاثیرگذار هستند. بنابراین استفاده از درمان های روان شناختی برای درمان اختلال نافرمانی مقابله ای مفید است.