بازخوانی مولفه های هویتی ایران (در تطبیق با عصر صفوی و جمهوری اسلامی)

در دوران استعمار فرا نو با جهانی‌سازی مفاهیم فرهنگی، کنترل افکار عمومی ملت‌ها با ایجاد برساخت‌های هویتی و مخدوش سازی مزیت‌های نسبی آن‌ها صورت می‌گیرد؛ چراکه تضعیف قدرت تمدنی رقیبان را از طریق تغییر تصور ایشان نسبت به خود دنبال می‌کنند. این پژوهش تلاش دارد تا ضمن معرفی مولفه‌های هویتی جغرافیای ایرانی، دو بازه‌ی مهم تاریخ صفوی و جمهوری اسلامی را از حیث بررسی این عناصر، مقایسه کند. هدف از تحقیق، شناسایی خصایل منحصربه‌فرد هویتی و ادراک نحوه تاثیر‌گذاری بر این گزاره‌هاست. مسیله پژوهش نیز بازخوانی میزان توجه به ویژگی‌های هویتی ایرانیان در دو عهد حایز اهمیت تاریخ ملی است. نوع پژوهش، توصیفی تحلیلی، رویکرد آن تطبیقی و فرضیه‎اش رشد عناصر هویتی در طول این دو عصر با سنجش میزان اهتمام جمهوری اسلامی به حفظ و تقویت آن‌هاست. نتایج به‌دست‌آمده در بررسی پانزده مولفه: «تاریخ، زبان، جغرافیا، حکومت، سیاست، رهبری، دشمن، اسطوره، آرمان، مذهب، مناسک، مراسم، علم، هنر و اخلاق» نشان می‌دهد که در حیات کوتاه‌مدت جمهوری اسلامی علی‌رغم بروز موانع هویتی اعم از مشکلات داخلی و موانع خارجی در قیاس با عصر حاکمیت صفوی، عناصر بیشتری فعال‌شده و رویکرد منسجم‌تری اتخاذ گردیده است.