الگوی برآیندی اثربخشی آموزش زبان خارجی بر ارتقای سرمایه اجتماعی معلمان آموزش و پرورش استان تهران: رویکرد پدیدارشناسی تجربی

با مطالعه گزاره های بومی و جهانی، اهمیت سرمایه اجتماعی در حل‏وفصل چالش‏های تعلیم و تربیت در دوره پساکرونا رخ می‏نماید. در بیشتر این نوشتار‏ها بر نقش فزاینده و کاهنده سرمایه اجتماعی بر جامعه آموزشی صحه گذاشته شده است. نگاره پیش ‏رو از زاویه‏ای نو به این پدیده نگریسته و در پی واکاوی اثر آموزش زبان بر ارتقای سرمایه اجتماعی معلمان برآمده است. در این راه، همراه با پارادایم تفسیری و استراتژی‏های تحقیق کیفی، با تکیه بر روش پدیدارشناسی تجربی (ون ‏مانن)، به دنبال درک عمیق و ساختاری از اثر فزاینده آموزش زبان خارجی بر سرمایه اجتماعی معلمان بودیم. فرض بر آن بود که معلمان در اثر برخورداری از درون‏مایه‏های (دانشی، مهارتی، و نگرشی) یادگیری زبان خارجی از مجموعه مولفه‏های در دسترس در ارتقای سرمایه اجتماعی خود و مخاطبان بهره می‏گیرند. برای گرد‏آوری داده‏ها، یازده نفر از معلمان شاغل در استان تهران برگزیده شدند و در پاسخ به پرسشنامه و حضور در مصاحبه نیمه‏ساختاریافته مشارکت کردند. به منظور اعتبارسنجی داده‏ها، با نمونه‏گیری هدفمند، از نظر 9 استاد صاحب نظر در امر تربیت معلم، برای تحصیل اشباع نظری، بهره گرفتیم. سپس، داده‏های گرد‏آوری‏شده مکتوب، کدگذاری، و تحلیل شد. ناظر بر تحلیل داده‏ها، «الگوی برآیندی اثربخشی آموزش زبان خارجی بر ارتقای سرمایه اجتماعی معلمان» در سه مقوله اثرپذیری دایره فردی، اثرپذیری دایره گروهی سازمانی، و اثرپذیری دایره اجتماعی و فراسازمانی همراه با 18 موضوع اصلی و مجموع 57 موضوع فرعی به ‏دست آمد. بر اساس برآیند تحلیل، آثار مستقیم و غیرمستقیم آموزش و یادگیری زبان خارجی بر تقویت سرمایه اجتماعی معلمان در پنج قلمرو: 1. ارتقای مشارکت علمی و فرهنگی؛ 2. توسعه شبکه اجتماعی؛ 3. تقویت احساس امنیت فردی و گروهی و ملی؛ 4. خودگامی در توانمندسازی و ارتقای هویت فردی و حرفه‏ای؛ و 5. ارتقای سطح آگاهی و شناخت میان‏فرهنگی و فراملی پدیدار شد. بر اساس تجربه به‏دست آمده، پیشنهاد می‏شود برای جبران چالش‏های آموزش در دوره همه‏گیری به‏ویژه در حوزه‏های آموزش نومعلمان و آموزش ضمن خدمت آموزه‏ها و ملاحظات آموزش زبان خارجی ناظر بر تقویت و ارتقای سطح سرمایه اجتماعی معلمان دیده شود و در سطوح برنامه‏ریزی، سیاست‏گذاری، و تحول برنامه درسی نیز لحاظ شود.