بازاندیشی نوسازی بوم شناسانه مبتنی بر فناوری کنتور هوشمند در بخش توزیع آب های زیرزمینی ایران

میزان کسری مخازن آب زیرزمینی در ایران از مرز 130 میلیارد مترمکعب فراتر رفته است. این درحالی است که دولت از سال 1384 کوشید تا با سیاست وارد کردن فناوری کنتور هوشمند به شبکه حکمرانی آب، مخازن آب زیرزمینی را به تعادل برساند. این سیاست می توانست یک کوشش کارساز به نفع محیط زیست باشد. با این حال، پروژه کنترل بهره برداری از مخازن آب زیرزمینی با ادامه روند هوشمندسازی توزیع آب وتلاش برای کاستن از حجم برداشت از چاه ها در طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی کشور از سال 1393 نیز راه به جایی نبرد. چشم اندازهای آرمانی سند سازگاری با کم آبی که از اردیبهشت 1400 بر مبنای طرح های پیشین ابلاغ شده است نیز تاکنون به نتیجه مورد انتظار نرسیده است. از آنجا که ورود یک فناوری دوستدار طبیعت به شبکه حکمرانی آب را می توان ایده ای در راستای فرایند نوسازی بوم شناسانه قلمداد کرد، این مقاله کوشیده است تا با بازاندیشی در نظریه نوسازی بوم شناسانه و بکارگیری ابزار ارزیابی دستاورد زیست   محیطی آن در ذیل روش سیاست پژوهی؛ مسیله پیش روی طرح اجباری شدن نصب کنتور هوشمند بر روی چاه های کشاورزی را تحلیل کند. در این مقاله، فرآیند نوسازی بوم شناسانه در حکمرانی آب ایران در بخش های مختلف بازار، نوآوری و فناوری، دولت، جامعه مدنی و آگاهی زیست محیطی تحلیل شد و بر مبنای مدل کیفی ارزیابی فرایند نوسازی بوم شناختی، نتیجه زیست محیطی این فرایند در کشور با کسب نمره 5 از 50 نمره دستاورد کامل نوسازی بوم شناسانه، در مرحله بسیار ضعیف قرار دارد. صورت مسیله نهایی سیاست پژوهی نصب کنتور هوشمند برای کنترل برداشت آب این است که شبکه حکمرانی و بهره برداری آب در ایران آمادگی لازم برای چنین دگرگونی فناوری محور در فرآیند توزیع آب را ندارد. با توجه به فوق بحرانی بودن شرایط آب زیرزمینی در ایران می توان با حفظ روند نوسازی بوم شناختی، 45 نمره کسب نشده در ارزیابی نتیجه زیست محیطی این طرح را با رویکردی اجتماعی و با توجه به اصول مشارکتی فرایند نوسازی بوم شناسانه جبران کرد.