واکاوی ترجمه ﴿قسوره﴾ در آیه ﴿فرت من قسوره﴾، در ترجمه های فارسی و لاتین بر اساس مطالعه تاریخی و تبارشناسی

واژه ﴿قسوره﴾ در آیه ﴿فرت من قسوره﴾، از واژگانی است که مترجمان، مخصوصا مترجمان فارسی زبان معنای واحدی از آن ارایه نداده اند. بر خلاف ترجمه های فارسی، مترجمان لاتین تقریبا واژه را به صورت یکسانی ترجمه کرده اند، اما غالبا با علامت سوال و گاهی تعجب که حکایت از تردید مترجم در معنای واژه دارد همراه است. علاوه بر مترجمان، مفسران نیز در معنای این واژه دیدگاه های مختلفی بیان کرده اند، به طوری که در تفاسیر، بالغ بر هفت معنا برای این واژه ذکر شده است. روایات فراوانی نیز در منابع تفسیری فریقین ناظر بر معنای قسوره آمده است. از این رو مفسران بر اساس روایات، هر یک تفسیری جدا از دیگری برای خود انتخاب کرده اند. این پژوهش با رویکرد تاریخی و زبان شناسی و با روش توصیفی - تحلیلی و با هدف دستیابی به علل و منشا اختلاف معانی این واژه در فرایند زمان و ارایه معنایی نزدیک به صواب صورت پذیرفته است. بررسی منابع لغت و سیر تاریخی تفاسیر و تحلیل روایات حامل معانی این واژه نشان می دهد که هم واژه پژوهان و هم مفسران در معنای واژه، نظر قطعی نداشته و در طول زمان برخی معانی بر معانی دیگر غلبه یافته و رفته رفته تثبیت گردیده و بعدها در ترجمه ها متبلور گردیده است. بررسی تبارشناسی واژه در زبان های سامی و شاخه سریانی، نشان می دهد این واژه در این زبان به معنای الاغ بی رمق است که می توان از این معنا در معناشناسی «قسوره» در آیه مورد بحث استفاده کرد.