پیامدهای بحران قره باغ بر امنیت استان های شمال غرب کشور با تاکید بر مسائل قومی

یکی از بحران‌های که طی سی سال گذشته امنیت جمهوری اسلامی ایران را در سطوح مختلف امنیت داخلی و ملی تحت تاثیر قرار داده است، بحران قره‌باغ می‌باشد. وجود اشتراکات همسو نظیر مسایل سیاسی و قومی در دو سوی مرز ایران و کشورهای هم‌جوار در مرزهای شمال‌غرب از عوامل تشدید و سرایت این بحران به استان‌های موجود در منطقه بوده است. با توجه به این موضوع نگارندگان در این نوشتار به دنبال تحلیل پیامدهای قومی بحران قره‌باغ بر امنیت استان‌های شمال‌غرب (آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و اردبیل) کشور می‌باشند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع کیفی بوده که با استفاده از فن تحلیل محتوا انجام گرفته است. گردآوری داده‌ها با استفاده از ابزار مرسوم فیش‌برداری در تحلیل محتوا انجام گرفته که روایی آن به صورت صوری و پایایی آن به صورت بازبینی مجدد از طرف خبرگان و کارشناسان آشنا به موضوع مورد تایید قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از فن تحلیل محتوا با رویکرد جهت‌دار انجام گرفت. یافته‌های به‌دست‌آمده نشان‌داد که بحران قره‌باغ با داشتن پیامدهایی با رویکرد قومی در دو بعد، با شکل‌گیری جرایم مربوط به امور امنیتی و جرایم مربوط به امور مرزی دارای پیامدهای امنیتی در شمال‌غرب کشور بوده است. دراین‌بین از میان سه استان شمال‌غرب کشور (آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و اردبیل) آذربایجان‌شرقی دارای بیشترین و استان اردبیل دارای کمترین پیامدهای امنیتی بوده است. با در نظر داشتن این موضوع که بحران قره‌باغ هنوز به صورت کامل مرتفع نشده است و با مدنظر قراردادن تجربیات گذشته در خصوص این‌گونه بحران‌های قومی که دارای رویکرد آتش زیر خاکستر می‌باشد، نیاز است تدابیر سیاسی و راهبردهای امنیتی متناسبی نسبت به این بحران از طرف مسیولین سیاسی و سیاست‌گذاران پیش‌بینی شود تا در مواقع این‌چنینی با اعلام سیاست‌های متناسب با آن بحران، پیشگیری لازم از به وجود آمدن چالش‌های امنیتی در بین اقوام هم‌سو در دو سوی مرز صورت پذیرد.