بررسی تاثیر تکالیف دوگانه بر شدت لکنت در کودکان مدرسه رو

لکنت اختلالی گفتاری است که به صورت وقفه های مکرر و غیرطبیعی در جریان گفتار اتفاق می افتد و معمولا به صورت تکرار، کشیده گویی و گیر در جریان هوا یا صداسازی رخ می دهد. علی رغم تیوری های متعدد تاکنون علت لکنت به طور کامل مشخص نشده و عوامل مختلفی برای سبب شناسی آن مطرح شده است که از آن جمله می توان به جنبه های شناختی و زبانی اشاره کرد. برطبق فرضیه چرخه معیوب، افزایش ناروانی گفتار در نتیجه بیش ازحد توجه کردن روی گفتار است. حال در این مطالعه برآنیم تا تاثیر کاهش توجه بر گفتار را با استفاده از تکالیف دوگانه در 2 حوزه کلامی و غیرکلامی بر کودکان دارای لکنت بسنجیم. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تکالیف دوگانه بر شدت لکنت در کودکان مدرسه رو بود.

در این مطالعه مقطعی مشاهده ای آزمودنی ها شامل 39 کودک 8 تا 12 سال (با میانگین 10/25 سال) مبتلا به لکنت رشدی که 5 دختر (12/8 درصد) و 34 (87/2 درصد) پسر بودند به صورت نمونه گیری دردسترس از مدارس ابتدایی مناطق 4 و 8 و کلینیک های گفتاردرمانی شهر تهران انتخاب شدند. طراحی تکلیف دوگانه با استفاده از برنامه ویژوال بیسیک انجام شد. در طی پژوهش انجام شده 4 نمونه گفتاری از افراد گرفته شد. نمونه دوم و سوم به صورت تکلیف دوگانه (اضافه شدن تکلیف کلامی یا غیرکلامی) و تکلیف اول و چهارم به صورت تکلیف منفرد طراحی شد. شدت لکنت آزمودنی ها در هریک از نمونه های گفتاری براساس درصد هجاهای لکنت شده (SS%) به دست آمد و داده ها وارد نسخه 20 نرم افزار SPSS شد. با توجه به توزیع غیرطبیعی داده ها، از مدل خطی تعمیم یافته با روش معادلات براورد تعمیم یافته و آزمون بونفرونی جهت تعیین تفاوت شدت لکنت در نمونه های گفتاری استفاده شد.

نتایج آزمون معادلات برآورد تعمیم یافته نشان داد شدت لکنت در 4 نمونه گفتاری تفاوت دارد (P=0/015). کمترین و بیشترین میانگین شدت لکنت در 39 آزمودنی به ترتیب مربوط به تکلیف دوگانه غیرکلامی (14/85) و تکلیف منفرد ابتدایی (17/11) بود. در مقایسه دوبه دوی شدت لکنت مشخص شد میانگین شدت لکنت در تکلیف منفرد انتهایی به طور معنی داری کمتر از تکلیف منفرد ابتدایی است (05/P<0). از سوی دیگر تفاوت میانگین شدت لکنت در زمان انجام تکالیف دوگانه (کلامی و غیرکلامی) معنی دار نبود (05/P>0).

یافته های این تحقیق نشان داد انجام تکالیف دوگانه توسط کودکان دارای لکنت، موجب کاهش شدت لکنت آنان می شود. به عبارت دیگر معطوف کردن توجه کودکان مورد مطالعه در این پژوهش به تکالیف کلامی و غیرکلامی در حین صحبت آن ها به کاهش ناروانی آنان منجر شد.