لزوم آموزش دیدگاه مدیریتی سلامت محور برای مدیران درمانگاه های نظامی (نامه به سردبیر)

سردبیر محترم ارایه خدمات تمام سازمان های حوزه سلامت نیازمند یک سیستم هدفمند و ناظر بر کیفیت خدمات است. در صنایع مختلف، اعتباربخشی به عنوان نماد کیفیت شناخته می شود که از طریق آن، سازمان به استانداردهای عملکردی مشخصی دست می یابد و فرصتی برای سازمان مهیا می شود که عملیات خود را در برابر استانداردهای ملی یا بین المللی ارتقا دهد[1]. با عنایت به تاثیر مدیران اجرایی هر سازمان در اداره و اخذ تصمیم گیری های سازمانی، مدیران و دیدگاه اجرایی آنان به استانداردها، نقش به سزایی در روند اجرایی این فرآیند خواهد داشت. لذا در بخشی از مطالعه ای که با هدف «تدوین چارچوب اعتباربخش برای درمانگاه های مستقل نظامی» انجام شد[2]، پس از انتخاب اولیه 95 استاندارد از طریق مرور نظامند، لازم بود تا نظرات مدیران باسابقه کاری مرتبط (میانگین سابقه کار 14.5 سال) در خصوص ضرورت هر یک از استانداردها اخذ گردد. همه افراد مشارکت کننده در این قسمت، مدیران ستادی یا مدیران ارشد درمانگاه های مستقل نظامی بودند. از میان 95 گویه 57 گویه مورد توافق متخصصین قرار گرفت. تیم پژوهشگر گویه های «تایید نشده» را نیز مورد بررسی قرار دادند. با وجود اینکه هدف از مطالعه و فلسفه اعتباربخشی به صراحت برای افراد مشارکت کننده شرح داده شده بود ولی با این حال استانداردهایی در نظرخواهی رد شده بودند که به مقولات مهم و ارزشمندی مانند آموزش و بررسی وضعیت سلامت افراد تحت پوشش درمانگاه ها اشاره داشتند. از گویه های حذف شده می توان به این موارد اشاره کرد. «در درمانگاه در بازه های زمانی مختلف کلاس های آموزشی متناسب با بیماری های شایع منطقه برای بیماران مزمن و دایمی برگزار می گردد.»؛ «درمانگاه گزارش بیماری های واگیر و غیر واگیر مشخص شده توسط سازمان های بالادست را به موقع گزارش می کند.»؛ «در درمانگاه بسته های آموزشی عمومی متناسب با تخصص های موجود و بیماری های شایع منطقه تهیه شده است (تصاویر، پمفلت،...).» و «شواهد نشان می دهد که اطلاعات مربوط به کیفیت و ایمنی بیمار در این درمانگاه ثبت، تحلیل و در اختیار مسیولین مربوطه قرار گرفته و برای بهبود مستمر استفاده می شود.» به طور کلی، تیوری های مربوط به عملکرد سازمان ها که مبتنی بر «رویکرد سازمان محور» هستند تایید می کنند که ویژگی ها و نگاه افراد در خطوط تولید مختلف و یا سازمان های مختلف می تواند بر میزان و کیفیت تولید سازمان اثرگذار باشد[3]. به عبارت دیگر این گروه از مطالعات بیان می کنند که سازمان های مشابه با مدیران متفاوت می توانند نتایج متفاوت به دست آورند که ناشی از ویژگی های فکری و شخصی مدیران است. نتایج مطالعه ما نشان داد که توافق افراد در مورد استانداردهایی که برای ارتقا و سلامت محوری جامعه تحت پوشش مهم هستند پایین است و این یعنی از نظر این افراد این استانداردها اهمیت کم تری دارند. در حالی که مجموعه اقدامات این مدیران در مراکز خود، سمت و سوی خدمات مراکز درمانی تحت مدیریت آن ها را مشخص می کند 4 و ترکیب این دو در بلند مدت می تواند سلامت افراد تحت پوشش مراکز را تحت تاثیر قرار دهد. تامین منابع کشور در حال و آینده منوط به پیاده سازی طرح ها و برنامه های دقیق راهبردی بر اساس یک دوراندیشی، آینده نگری و روشن بینی عمیق است*. به طور خلاصه اگر استراتژی کلان یک سازمان سلامت محور شدن اقدامات مراکز وابسته باشد، لازم است تا دیدگاه مدیران میانی به واسطه آموزش های لازم تصحیح گردد و بدین وسیله سلامت افراد تحت پوشش ارتقا یابد.   [1] Safdari, R. and Z. Meidani (2007). "Health Services Accreditation Standards for information management in Canada, New Zealand and USA: a comparative study." Qazvin Uni Med Sci 11(1): 73-78. [2] Gray, S. and S. Bayyenat (2021). "Accreditation framework for military independent clinical centers in Iran." Hospital 19(4): 65-76. [3] Bloom, N., & Van Reenen, J. (2007). Measuring and explaining management practices across firms and countries. The quarterly journal of Economics, 122(4), 1351-1408. * مهدیان و ترکاشوند. (1399). تبیین نظام مند اندیشه ی دفاعی مقام معظم فرماندهی کل قوا (حفظ الله تعالی). فصلنامه مدیریت نظامی, 20(80), 1-30