اثر افزودن مکمل لیکوپن بر فراسنجه های تخمیر، گوارش پذیری مواد مغذی و مصرف خوراک جیره بره پرواری در شرایط برون تنی و درون تنی

مقدمه و هدف:

 لیکوپن (C40H56) یک کاروتنوید محلول در چربی با بیش ترین فعالیت آنتی اکسیدانی در بین کاروتنوییدها است. اثرات مثبت لیکوپن در کاهش تنش اکسیداتیو و بهبود کیفیت محصولات دامی گزارش شده است. انتظار می رود که افزودن آنتی اکسیدان های قوی مثل لیکوپن بتواند در بهبود شرایط مطلوب شکمبه و متعاقب آن هضم خوراک و سلامت دام مفید باشند.  در این پژوهش تاثیرات سطوح مختلف لیکوپن بر پارامترهای تخمیر شکمبه ای به صورت برون تنی، و بر قابلیت هضم مواد مغذی و مصرف خوراک بره های پرواری بررسی شد.

در این مطالعه، در مرحله اول تاثیر سطوح صفر (شاهد)، 0/4، 0/8، 1/6 و 2/4 میلی گرم لیکوپن در گرم ماده خشک در قالب یک طرح کاملا تصادفی بر گوارش پذیری و فراسنجه های هضم و تخمیر به روش آزمایشگاهی بررسی شد. در مرحله دوم، تاثیر جیره برگزیده شده از مرحله آزمایشگاهی (جیره با4/2 گرم در کیلوگرم ماده خشک مکمل لیکوپن) بر مصرف خوراک و قابلیت هضم مواد مغذی 20 راس بره پرواری بررسی شد.

نتایج نشان داد که با افزایش سطح لیکوپن در جیره پتانسیل تولید گاز روند کاهشی داشت (0/05>p) و مقدار آن برای سطوح صفر (شاهد)، 0/4، 0/8، 1/6 و 2/4 میلی گرم لیکوپن در گرم ماده خشک به ترتیب 65/8، 64/5، 64/2، 64/2 و 58/4 میلی لیتر بود. افزایش سطوح لیکوپن باعث افزایش ضریب تفکیک (4/91، 4/92، 5/01، 5/1 و 5/44 میلی گرم بر میلی لیتر) و تولید پروتیین میکروبی (198، 200، 203، 208 و 220 میلی گرم) شد (0/05>p). افزودن لیکوپن به جیره سبب کاهش معنی داری در نیتروژن آمونیاکی شکمبه شد (05/0>p) و مقدار آن برای سطوح صفر، (شاهد)، 4/0، 8/0، 6/1 و 4/2 میلی گرم لیکوپن در گرم ماده خشک به ترتیب 5/15، 5/15، 4/15، 3/15 و 3/15 میلی گرم بر دسی لیتر بود. با این وجود میزان تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، انرژی قابل متابولیسم و گوارش پذیری ماده آلی تحت تاثیر لیکوپن قرار نگرفت. آزمایش هضم دو مرحله ای تلی و تری نشان داد که لیکوپن تاثیر معنی داری بر هضم پذیری ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی نداشت. در آزمایش درون تنی، مکمل لیکوپن سبب افزایش مصرف ماده خشک مصرفی شد و هیچ تاثیری بر گوارش پذیری مواد مغذی جیره نداشت.

افزودن لیکوپن به جیره بره پرواری سبب بهبود ضریب تفکیک و افزایش تولید پروتیین میکروبی در شرایط برون تنی شد و همچنین باعث افزایش مصرف خوراک بره های پرواری شد.