تجزیه گرافیکی روابط بین صفات و گزینش هیبریدهای های برتر در آفتابگردان

آفتابگردان یکی از مهمترین گیاهان دانه روغنی در جهان محسوب می شود که روغن آن ارزش غذایی و اقتصادی بالایی دارد. بنابراین انتخاب ژنوتیپ های پرمحصول در این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا تعداد یازده هیبرید جدید به همراه چهار رقم گلسا، قاسم، شمس و فرخ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دزفول در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی (99-1397) ارزیابی شدند. در این پژوهش برای مطالعه روابط متقابل میان صفات مختلف و انتخاب بهترین ژنوتیپ های آفتابگردان از روش های بای پلات ژنوتیپ × صفت (GT) و بای پلات ژنوتیپ × عملکرد × صفت (GYT) استفاده شد. بر اساس نمایش چندضلعی بای پلاتGT ، ژنوتیپ شماره 1 مطلوب ترین و مناسب ترین ژنوتیپ برای عملکرد دانه و صفات مرتبط با عملکرد بود. نمایش برداری بای پلات GT، همبستگی بالایی بین عملکرد دانه با قطر ساقه، ارتفاع بوته، قطر طبق و تعداد دانه در طبق نشان داد. بر اساس نمایش مختصات تستر متوسط (ATC) بای پلات GYT، ژنوتیپ های شماره 1 و 6 به عنوان بهترین و ژنوتیپ های شماره 12 و 7 به عنوان ضعیف ترین ژنوتیپ ها از نظر کلیه ترکیبات مثبت عملکرد-صفت شناخته شدند. با توجه به نتایج، همبستگی مثبت معنی داری بین صفات قطر ساقه، قطر طبق، ارتفاع بوته و زودرسی در ترکیب با عملکرد دانه مشاهده شد. بنابراین به نظر می رسد که صفات قطر ساقه، قطر طبق، ارتفاع بوته و زودرسی می توانند به عنوان معیارهای مناسب برای انتخاب برای افزایش عملکرد دانه در آفتابگردان مورد استفاده قرار گیرند.