مقایسه تاثیر دو دوز متفاوت اندانسترون بر کاهش تغییرات همودینامیک مادر در جراحی سزارین تحت بی حسی نخاعی

از عوارض جانبی شایع پس از بی حسی نخاعی افت فشار خون و برادیکاردی می باشد. تاثیر استفاده از اندانسترون در کاهش افت فشار خون ناشی از بی حسی نخاعی و برادیکاردی به دلیل اثر آنتاگونیستی آن بر رفلکس جریان بزولد مورد مطالعه قرار گرفته، لذا هدف از این مطالعه تعیین اثربخشی دو دوز متفاوت اندانسترون وریدی در کاهش بروز افت فشار خون و برادیکاردی در مادر کاندید سزارین الکتیو تحت بی حسی نخاعی می باشد.

این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور در سال 1399 در بیمارستان شهید بهشتی اصفهان بر روی 90 بیمار 18 تا 45 ساله با سن حاملگی ترم کاندید سزارین انتخابی در سه گروه 30 نفری انجام شد. 5 دقیقه قبل از بی حسی نخاعی در گروه اول و دوم به ترتیب mg 6 و 8 اندانسترون و در گروه سوم نرمال سالین وریدی تزریق شد. علایم حیاتی هر 15 دقیقه در حین جراحی و در ریکاوری ارزیابی شد و بروز اختلالات همودینامیک، تهوع و استفراغ بین سه گروه مقایسه شد.

یافته ها: 

بین سه گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک و پایه، فشارخون (سیستول، دیاستول و متوسط فشار شریانی)، ضربان قلب، دریافت افدرین و بروز اختلال همودینامیک اختلاف معنی داری وجود نداشت. فراوانی بروز تهوع در ریکاوری بین سه گروه اختلاف معنی دار داشت (0/035=p) بطوریکه 12 نفر از گروه اندانسترون mg 6، 12 نفر از گروه اندانسترون mg 8 و 21 نفر از گروه شاهد دچار تهوع در ریکاوری شدند (به ترتیب 40%، 40% و 70%). فراوانی بروز استفراغ در ریکاوری بین سه گروه تفاوت معنی دار داشت (0/002=p). بطوریکه 5 نفر از گروه اندانسترون mg 6، 1 نفر از گروه اندانسترون mg 8 و 12 نفر از گروه شاهد دچار استفراغ در ریکاوری شدند (به ترتیب 16/7%، 3/3% و 40%).

نتیجه گیری:

 نتایج مطالعه نشان داد که تجویز اندانسترون با دوز های 6 و 8 mg در سزارین تحت بی حسی نخاعی تاثیر معنی داری در کاهش بروز افت فشار خون، برادیکاردی و تجویز افدرین و آتروپین ندارد. اما با کاهش بروز تهوع و استفراغ در اتاق ریکاوری همراه است (اندانسترون 8 mg  موثرتر از 6 mg  است).