جداسازی ازتوباکترهای بومی از خاک مناطق مختلف تهران و بررسی اثرتلقیح آنها بر رشد گیاه گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum L.)

ازتوباکتر، باکتری هوازی، گرم منفی، شیمیوارگانوتروف است که قادر به تثبیت نیتروژن مولکولی به صورت غیر همزیست می باشد. نقش ازتوباکتر در رشد گیاه به واسطه تولید هورمون های محرک رشد، توان حل کنندگی فسفات های نامحلول، تثبیت نیتروژن، افزایش تحمل به تنش ها و بیوکنترل عوامل بیماری زای گیاهی می باشد. این پژوهش با هدف جداسازی و شناسایی ازتوباکتر بومی تثبیت کننده نیتروژن از خاک مناطق مختلف شهر تهران صورت گرفت. همچنین، تاثیر تلقیح جدایه‏ ها بر تقویت رشد گیاه گوجه فرنگی نیز بررسی و در نهایت شرایط رشد جدایه برتر بهینه سازی شد. در این پژوهش، از شش منطقه تهران نمونه برداری انجام و جدایه های ازتوباکتر با استفاده از روش تهیه رقت متوالی از نمونه های خاک، جداسازی و با کمک تست های بیوشیمیایی متداول تعیین هویت شدند. سپس، ژن nif H، کد کننده آنزیم نیتروژناز، در جدایه ها با استفاده از تکنیک واکنش زنجیره پلیمراز ریل تایم شناسایی و سپس بذرهای گوجه فرنگی با ایزوله ها تلقیح و میزان رشد گیاهچه، شامل طول ساقه و ریشه در طی 34 روز سنجیده شدند. پارامتر های دما، pH، میزان هوادهی، منبع کربن و نیتروژن برای جدایه برتر بهینه سازی شدند. در این مطالعه 27 جدایه ازتوباکتر تثبیت کننده نیتروژن به دست آمد. تمامی جدایه ها افزایش بارزی (p<0.05) در طول ساقه و ریشه گیاه گوجه فرنگی نسبت به سویه استاندارد و کنترل منفی ایجاد کردند. جدایه شماره 21 بیشترین تاثیر را بر رشد گیاه نشان داد و بهترین شرایط رشد آن، در حضور منبع کربن مانیتول، منبع نیتروژن پپتون، دور گردشی rpm200، دمای 30 درجه سلسیوس و 7 =pH به دست آمد. با توجه به نتایج این مطالعه، جدایه های بومی به دست آمده به ویژه جدایه شماره 21 پس از بررسی های بیشتر دارای قابلیت استفاده به عنوان کود بیولوژیکی هستند.