اثربخشی آموزش تنظیم شناختی هیجان بر توانایی های شناختی زنان مبتلا به اختلال وسواس های فکری و عملی

 آثار منفی اختلال وسواس فکری و عملی بر عملکردهای شناختی افراد درخورتوجه است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش تنظیم شناختی هیجان بر توانایی‌های شناختی بیماران مبتلا به وسواس‌های فکری و عملی انجام شد.

روش‌بررسی: 

روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و مراحل پیگیری همراه با گروه گواه بود. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده شد. جامعه آماری را 169 نفر از زنان 20تا45ساله شهر کرمانشاه در سال 1398 تشکیل دادند که براساس معیار خط برش مقیاس وسواس فکری‌عملی یل-براون (گودمن و همکاران، 1989) و مصاحبه ساختاریافته بالینی (فرست و همکاران، 1996) به اختلال وسواس‌های فکری و عملی مبتلا بودند. چهل نفر به‌طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه بیست نفر). صرفا گروه آزمایش ده جلسه نوددقیقه‌ای درمان براساس آموزش تنظیم شناختی هیجان را دریافت کرد. هر دو گروه در چهار مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون، پیگیری اول و پیگیری دوم پرسش‌نامه توانایی‌های شناختی (نجاتی، 1392) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخه 25 در سطح معناداری 0٫05 به‌کار رفت.

یافته‌ها: 

در مراحل پس‌آزمون، پیگیری اول و پیگیری دوم تفاوت معنا‌داری در اثر آموزش تنظیم شناختی هیجان بر مولفه‌های برنامه‌ریزی، حافظه، انعطاف‌پذیری شناختی، کنترل مهاری، تصمیم‌گیری و شناخت اجتماعی در گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه وجود داشت (0٫001>p). همچنین اختلاف میانگین مولفه‌های برنامه‌ریزی، حافظه، انعطاف‌پذیری شناختی، کنترل مهاری، تصمیم‌گیری و شناخت اجتماعی در موقعیت‌های پیش‌آزمون و پس‌آزمون معنا‌دار بود (0٫001>p)؛ اما تفاوت میانگین مولفه‌های مذکور در موقعیت‌های پس‌آزمون و پیگیری اول معنا‌دار نبود (0٫05<p)؛ همچنین تفاوت میانگین خرده‌مقیاس‌های حافظه و کنترل مهاری در موقعیت‌های پس‌آزمون و پیگیری دوم معنادار نبود (0٫05<p)؛ یعنی مداخله در طی زمان پایدار مانده بود.

نتیجه‌گیری:

 باتوجه به یافته‌های این پژوهش، می‌توان از اصول آموزش تنظیم شناختی هیجان در بهبود مشکلات شناختی افراد مبتلا به وسواس فکری و عملی استفاده کرد